I
I
ND BOUW
I
'4
r WEEKBLAD VOOR BAADLE-NAS5AU-
I HERTOG EN OMSTREKEN
k1
I
I
PUROL
Pasmunt-Hamsteraars
Buitenlandsch
OVERZICHT.
36e Jaargang
I
f t UITG. ELECTRISCHE DRUKKERIJ
UtsMilDE JONG BAARLE-NASSAU
10 MEI 1941
No 19
c
g1
i--.-
i
I
I
31
i I
lal
i
A
I
:.v I
I
■höB
ft 'I
?n I
n I
Zen u wacht ig?
2 irtijnfiaJzdt’S
Voor Boeren en Tuinders.
u - w
WWW
t
Agricola.
si
metaalsoort, die voor dit noodgeld zou
kunnen dienen.
Doch de hoofdzaak is, dat men moet
vertrouwen op den nuchterheidszin van
den Nederlande; en mag hopen, dat het
hamsteren zal ophouden en de verdwe
nen pasmunt weder in omloop zal worden
gebracht, als het den bezitter duidelijk
wordt, dat zijn hamsterwoede geen zin
heeft!
geen opoffering voor den veehouder te
zijn. Integendeel, het is voor hem per
soonlijk een voordeel én voor de geheele
samenleving én voor het grasland zelf
van nut.
Uït Syrië en Libanon worden te Istan-
boel berichten ontvangen dat de laatste
dagen in verscheidene steden, o.a. te
Aleppo, Damascus en Hamma botsingen
tusschen de bevolking en de politie zijn
voorgekomen, waarbij aan beide zijden
dooden en gewonden te betreuren zijn.
Te Aleppo werden zeven personen ge
dood en twintig gewond, te Hamma resp.
zeven en veertig.
De activiteit van de Engelschen in het
gebied der Droezen is de laatste maanden
toegenomen. De inwoners van een Dro-
ezendorp hebben op 21 April een auto
met een hooggeplaatsten Franschen amb
tenaar en een majoor van de veldwacht
beschoten. Deze botsingen worden in
Arabische kringen in Syrië en Libanon
met toenemende bezorgdheid gadegesla-
uj
ml
ad
met]
ven]
1
V
De vijandelijkheden tusschen Irak en
Groot-Brittannië hebben een grooteren
omvang aangenomen, volgens de Irak-
sche communiqué’s.
Het Iraksche leger moet zich meester
hebben gemaakt van alle petroleumbron-
nen en raffinaderijen van Kirkoek, Khani-
kin en Geyara, benevens van alle stations
en lijnen van de pijpleidingen.
Voorts wordt meegedeeld, dat de Irak
sche troepen in het Westen de omsinge
ling van het vliegveld Cineldabane voort
zetten. De artillerie heeft Cineldabane be
schoten, waarbij in de olietanks brand en
in de munitie opslagplaatsen explosies
zijn ontstaan. In hetZuiden heerschtartil
lerie bedrijvigheid van beide kanten.
Een poging van gemotoriseerde Brit-
sche afdeelingen den post Roetha en het
daarbij behoorende vliegveld het Wes
telijkste van Irak, op gelijken afstand van
de grenzen van Syrië, Transjordanië en
Saoedi Arabië te bezetten, zou zijn
afgeslagen.
Naar de Iraksche radio nog meldt, zijn
verscheidene grensplaatsen door de troe
pen van Irak bezet.
Het Britsche luchtwapen moet bom
men geworpen hebben op de Iraksche
artillerie-stellingendie op het vliegveld
Habbanijah gevuurd hadden. Van be
trouwbare Britsche zijde verluidt verder,
dat men vernomen heeft dat de vijande
lijkheden tussen de Britsche en Iraksche
troepen Vrijdag zijn uitgebroken. Iraksche
troepen hadden het vliegveld vad Habba
nijah onder vuur genomen. Een Iraksche
afdeeling heeft het Britsche troepenkamp
omsingeld en zich in een hooger gelegen
gebied verschanst. Het Britsche kamp
werd zwaar beschoten, waarop de Engel
schen meteen luchtaanval op de Iraksche
artilleriestellingen geantwoord hebben en
verscheidene stukken gesenut tot zwijgen
hebben gebracht. De gevechten duren
voort.
leiders van de sport- en nationale jeugd
bonden hebben bevel gekregen zich met
de leden en bloc ter beschikking van de
militaire autoriteiten te stellen.
Het heet dat aan de Zuidelijke grens
van Transjordanië aanzienlijke concen
traties van Saoedisch-Arabische troepen
waargenomen zijn.
Uit Amman wordt gemeld, dat in Trans
jordanië een nieuw leger wordt gevormd.
Opperbevelhebber is emir Abdoellah van
Transjordanië, chef van den generalen
staf is de uit Irak gevlucht regent emir
Abdoellah; zijn plaatsvervanger is Noeri
Said Pasja, de gewezen premier van Irak.
De gedelegeerde van den Engelschen
hoogen commissaris in Palestina heeft
aanzienlijke geldmiddelen beschikbaar
gesteld voor de opleiding en uitrusting
van dit leger. De Transjordaansche ver
sterkingen aan de grens van Irak zijn
onder leiding van Engelsche officieren
uitgebreid.
m
n
t I
1 I
n I
tel
>i:
Het schijnt dat het publiek weder aan
het „hamsteren” is geslagen. Ditmaal niet
van die voedingsmiddelen, welke wij tot
de noodzakelijkste levensbehoeften reke
nen (hetgeen dan ook door de distributie
vrijwel onmogelijk is geworden), maar
van pasmunt: centen, halve stuivers, stui
vers, dubbeltjes en kwartjes.
Dit duurt reeds enkele maanden; doch
thans beginnen de gevolgen voelbaar te
worden. Men begint last te krijgen, wan
neer er van een gulden of van een rijks-
daalder moet worden teruggegeven. De
oorzaak van dit verschijnsel isniettezoe
ken bij de Rijksmunt, want men brengt
nog geregeld aanzienlijke hoeveelheden
pasmunt in omloop. Het is het publiek dat
de schuldige is. Het ontrekt de pasmunt
aan de circulatie, in zoodanige mate, dat
daardoor stagnatie in het geldverkeer
ontstaat.
Waarom geschiedt dit? Is men bevreesd
dat er een tekort aan pasmunt zal ont
staan? Welneen, «vij zeiden het reeds
hierboven: zij wordt op groote schaal en
op onverantwoordelijke wijze gehamsterd.
Men geeft aan dit hamsteren dikwijls
den beter klinkenden naam van „sparen”.
Deze spaarzin echter uit zich op verkeer
de wijze. Voor dat doel is de spaarbank
het aangewezen lichaam. Die betaalt rente
en waarborgt onder alle omstandigheden
de terugbetaling. Degene, die pasmunt
hamstert, benadeelt dus niet alleen de ge
meenschap, doch ook zichzelf, want het
geld, dat hij in de „oude kous” stopt,
brengt geen rente op!
Dat is dus de indirecte schade voor den
eigenaar; maar de directe schade is nog
veel grooter. Onderstel, dat hij zijn bezit
aan pasmunt eens naar de metaalwaarde
zou willen inwisselen dan zou hij met
recht van een koude kermis thuiskomen,
zooalsde populaire zegswijze dat uitdrukt.
Wat toch is het geval? Het is volslagen
onzin, pasmunt te sparen, daar een kwar
tje tenslotte niet meer dan zes of zeven
cent aan zilver bezit en een dubbeljte bij
gevolg nog geen drie cent. De waarde aan
koper in een cent is vrijwel nihil. Het
hamsteren van pasmunt is dus niet alleen
zeer onvoordeelig voor den bezitter, maar
vormt tevens in het algemeen een gevaar
voor den goeden gang van zaken. De
rijksmunt is wel is waar tegen dit gevaar
opgewassen, want er kunnen zonder bij
zondere kosten millioenen kleine munten
geslagen worden, doch het is lastig voor
het publiek zelf, afgezien natuurlijk van
het onsociale van zijn handelwijze.
Er zijn nog andere factoren die bijdra
gen tot de schaarschte aan pasmunt, b.v.
de vermeerdering van de bevolking, welke
zich in ons land heeft voorgedaan ten ge
volge van de bezetting en voorts in
mindere mate het uitzagen van munt
stukken. Doch de voornaamste factor
blijft: de „oude kous”.
Nu rijst de vraag, of men niet zal moe
ten overgaan tot het invoeren van nood
geld, als het zoo doorgaat. Doch zoo ver
is het voorloopig nog niet. In dit verband
merken wij bovendien op, dat wij op het
oogenblik niet in het bezit zijn van een
Te Bagdad zijn talrijke stamhoofden
uit alle Iraksche provincies aangekomen,
die de strijdbare mannen van hun stam
ter beschikking hebben gesteld van de
regeering voor den strijd tegen Engeland.
Te Bagdad is verduistering bevolen
en de luchtbescherming versterkt.
Het ministerie van Defensie te Bagdad
heeft bepaald, dat de medici van dienst
plichtigen leeftijd zich terstond bij hun
troepenonderdeelen moeten melden. De
iel
I
/c|
I
el
el
I
I
n
we
ril
ge
zil
nel
ig|
In de Britsche hoofdstad wijst men op
de beteekenis van Irak voorde Engelsche
vloot en voor het luchtwapen. Deze betee
kenis kan bijna niet overschat worden.
Derhalve moeten de Engelschen duidelijk
voor oogen houden, zoo verklaart men te
Londen, dat van de zijde der Britsche
autoriteiten alles moet worden gedaan om
de volledige beheersching van de olie-
voorziening uit Iran en Irak te verzekeren
als Engeland ten minste nog in staat wil
zijn den oorlog in het oostelijk deel van
de Middellandsche Zee voort te zetten.
De openbare meening en de pers in de
Vereenigde Staten toonen groote belang
stelling voor de gebeurtenissen in Irak.
De „New York Herald Tribune” schrijft
in een hoofdartikel
Er ligt voor Engeland een groot gevaar
in de uitbreiding van het Arabische natio
nalisme en in de mogelijkheid van Mo-
hammedaansche opstanden in andere
deelen van den Levant en in Britsch-
Indië. De Britsche positie kan dooronlus-
in deze belangrijke productiecentrale aan
zienlijk bemoeilijkt worden,
Snel rouleerend bedrijfskapitaal
’t Is tegenwoordig al maar opvoeren
van bodemproductie wat de klok slaat.
En dat terecht, want we zijn wat de voed
selvoorziening aangaat, aangewezen op
de voortbrengselen van eigen land.
Het is al maar roepen om verhooging
van de productie in land- en tuinbouw is
dus meer dan een gewone fase; het is
droeve noodzaak. En het is te prijzen n
ons volk, dat het tot in verschillende bij
zonderheden aan deze roep gehoor wil
geven. Zoo zien we dan, dat op bollen-
gronden aardappels geteeld worden en de
paden zelfs benut worden voor den ver
bouw van gewassen, hiervoor vrij gege
ven. Zoo zien we verschillende braaklig
gende gronden gebruikt door zoogenaam
de volkstuinders (die ook wel andere dan
braakliggende gronden in gebruik hebben)
Zoo hoort men telkens weer den roep om
verhooging van de graslandopbrengsten.
Aan dit laatste hebben we ook reeds
meermalen in onze artikelen meegedaan.
We weten, dat door toepassen van het
omweidsysteem, door inkuilen en zoo
mogelijk door grasdrogen en door hooien,
als de tijd er voor aangebroken is, veel
meer voedereenheden van het grasland
kunnen worden gehaald, dan tot dusver
het geval was.
Maar daarbij is het noodzakelijk, dat
regelmatig een weinig stikstof wordt ge
geven na ieder afgrazen of afmaaien.
Die den vorigen oorlog, van 1914’18
hebben meegemaakt, herinneren zich nog
wel hoe moeilijk we toen met de stikstof
zaten. We waardeeren nu zooveel te meer
de luchtstikstofmeststoffen, die we toen
niet kenden en die het thans mogelijk
maken, dat, al is het niet in die mate als
we willen, we bij zuinig gebruik toch nog
wat kunnen achterhouden om het gras
land regelmatig iets te geven.
Dat regelmatig geven beteekent een
steeds weer gebruik maken van het voor
stikstof gereserveerde bedrijfskapitaal.
Het geld voor stikstof uitgegeven, keert
namelijk heel snel bij ons terug, in den
vorm van melkgeld. Men kan wel rekenen
met twee maanden en dikwijls nog eer
der, waarna het weer gebruikt kan worden.
In den tuinbouw heeft men dat snel
rouleeren van het bedrijfskapitaal ook,
maar anders komt het voor zoover wij
kunnen nagaan nergens vooj. Het is een
belangrijke zaak, die wel waard is om
onthouden te worden.
De opvoering van de graslandproductie
met behulp van stikstofgiften behoeft dus
hpUROM de fluid
i I
V<'
A
r!
;1
OU
aai
ee c
jve:
dra!
i ir.
fdd]
nna
ids
:leu|
uk 1
int j
r 1
?n
als
?n
OD
V-'.
:1 1
i I
int 1
X-.
i:
lil
ir
2'
2:
Si
2
maken en houden U kalm Buisje 75ct.
zuivert, verzacht, geneest
DOOS 3O-60.TUBe4.SCT.
