I
k'
URM
BNZEFEWM
WEEKBLAD VOOR BAAQLE-NAS5AU’
HERTOG EN OMSTREKEN
UITG. ELECTRISCHE DRUKKERIJ
DE JONG E.AAÖLE-NASSAU
OVERZICHT.
•e
Buitenlandsch
A
34 e Jaargang
23 SEPTEMBER 1939
No. 38
T33
A’
Draagt
elkanders
La sten.
groot aantal
gistejen was in de diepte verdwenen, het
vaartuig, waarmede het in aanraking ge
weest was, vertrokken.
Wat was er van kapitein Legrat en zijn
manschappen geworden? Waren deze
moedige zeelieden gered door het schip,
waarmede zij in aanvaring waren geweest?
Of hadden zij den dood in de golven ge
vonden op het wrak van hun vaartuig.
Niemand kon dit raadsel oplossen.
De overgeblevenen der Marsenia waren
Jack Spicher, Sir Mendez, Pierre Commo-
re, Hoinrich, neger Hack en August, de
matroos.
Men zal zich herinneren, dat de schip
breukelingen den vorigen nacht tegen een
drijvend voorwerp gestooten hadden. Het
was de kist geweest waarin de slangen
verzameling van den Amerikaan gebor
gen was.
Wij zijn gered! riep Spicher vol blijd
schap uit. Daar is een zeehoudend vlot;
ik heb het zoodanig laten maken, dat het
tegen de zee bestand is.
Augus was reedsop de kistgeklommen.
Zie, zeide hij, zij houdt goed zee.
Door den goeden Franschman gehol
pen, waren alle passagiers spoedig op het
vlot. Alleen de matrozen weigerden van
sen, maar nóch de Balkan-staten nóch de
de rand-staten, zijn daarop blijkbaar erg
gerust. De President en de regeering van
Polen hebben zich in Roemenië in veilig
heid gesteld, volgens henzelf om met
meer kracht het verzet tegen de over-
heerschers te kunnen leiden, maar voor
het Poolsche volk toch minder prettig en
voor de Russen een gereede aanleiding
om hun inval te verdedigen met de be
wering, dat het Poolsche volk geen re
geering meer heeft.
Aan het Westelijk front.
Aller aandacht wordt nu steeds meer
gevestigd op het Westen. Duitschland
zendt daarheen alle troepen, die het in
Polen kan vrij maken. Er wordt plaatse
lijk door de artillerie wat gevochten en er
vallen ongetwijfeld slachtoffers, maar de
strijd is nog altijd niet in volle hevigheid
ontbrand. Er komen zelfs rustpoozen van
vrij langen duur voor, waarin aan beide
zijden de kanonnen zwijgen en men zich
bepaalt tot het versterken der posities als
voorbereiding voor de volgende faze van
den strijd, die slechts zal kunnen bestaan
in een directen aanval op een der beide
unica, on chics neen icis ueKietiimenus
en angstwekkends. Het doet denken aan
twee wilde dieren, die in hun holen liggen
te wachten tot de ander zich naar buiten
zal wagen. Dat de sprong binnenkort zal
komen, staat vast, en dat de strijd dan on
metelijk veel slachtoffers zal vergen even
zeer.
Moordenaars.
7
Sir Mendez trachtte zich gerust te stel
len en zocht zijn vriend op, die aandach
tig naar de wetenschappelijke betoogen
van Jack Spicher luisterde.
Den volgenden dag omhulde een dikke
mist het vaartuigtegen den avond werd
hij zoo zwaar, dat men de seinlichten op
twee meter afstand nauwelijks kon onder
scheiden.
Ondanks dezen tegenspoed werd de
vaart der Marsenia niet noemenswaard
verminderd.
Sir Mendez, Pierre Commore en de
overige passagiers waren vroegtijdig naar
hunne hutten gegaan. Nauwelijks hadden
zij zich ter ruste begeven, of er werd een
verschrikkelijke schok vernomen, gevolgd
door een hevig gekraa1-, waartusschen
zich angstkreten en uitroepen van smart
en wanhoop mengden. De Marsenia was
den toon
Dit is nu het einde van een leven, ge
heel aan de wetenschap gewijd! Wat zou
ik om den dood geven, indien mijn rijke
verzameling gespaard bleef. Helaas! het
noodlot weigert mij die kleine glorie!
Sir Mendez: Het oogenblik is gekomen
waarin wij onzen blik naar bovenaardsche
zaken moeten richten, God...
God! onderbak hemde geleerde, ik
geloof niet in Hem; ik ben materialist!
Ikevenzoo! zeide Heinrich, de hand
van Jack Spicher vattende. Laat onzen
dood in overeenstemming zijn met ons
leven.
Jack gpicher had den tijd niet te ant
woorden. De jol stoote met kracht tegen
een ronddrijvend voorwerp. Matrozen en
passrgiers verstomden van angst, begrij
pende, dat het einde nabij was.
V.
De Russen en de Duitschers hebben
te Brest-Litowsk, een plaats, waar
aan voor beide partijen herinnerin
gen uit den wereldoorlog zijn ver
bonden, elkaar de hand gedrukt; de
Russen hebben voor het hakenkruis
de Duitschers voor hamer en sikkel
urivcwui uu r-uicu nuy
met vijf legerafdelingen op ver
schillende plaatsen met bewonde-
renswaardige moed en volharding
den strijd voortzetten, loopt het ver
zet ten einde. Platgedrukt tusschen
twee zoo machtige tegenstanders, is
het „finis Poloniae” daar. Rusland
en Duitschland zullen bepalen, wat
het lot van het land in de naaste toe
komst zal zijn. De tweede acte van
het werelddrama begint.
Het ingrijpen van Rusland
maakt het volkomen onzeker, of
dit tweede bedrijf alleen in het Westen
zal worden gespeeld. Rusland heeft wel
eenige malen verzekerd, dat het verder
geen verlangens heeft, dan het verzeke
ren van zijn rechten en die der Wit-Rus-
Onder de tegenwoordige omstandighe
den moet ieder onzer zich afvragen, welke
verplichtingen ieder voorzich persoonlijk
heeft; en dan zijn wij het er zeker over
eens, dat onze maatschappelijke plicht
het zwaarste moet wegen. Wij behoeven
daarom onze persoonlijke belangen niet
te verwaarloozendoch het maatschap
pelijk belang gaat voor alles. Immers,
eendracht maakt macht; en onze leus
moet zijn: allen voor één en één voor
lalen.
Dat is de eerste, de heilige plicht van
ieder, in eiken staat. Hoe zouden wij uit
sluitend aan eigen voordeel kunnen den
ken, met voorbijzien van de belangen der
tienduizenden, die aan onzegrenzen staan
om te waken voor de eerbiediging, de
handhaving onzer neutralieit? Zij zijn de
allere-ersten, die het algemeen belang voor
hun eigen belangen laten gaan. Het is
voorde meesten hunner een /eer ywtxro
plicht, doch zij onttrekken zich er niet
aan. Diegenen onder ons, die hun maat-
schappelijken plicht niet in hetzelfde I cl t
zien en dien op gelijke wijze vervullen,
hebben daarmede het recht verbeurd,
zich Nederlandsch staatsburger te noe
men.
Het is hier wel de tijd en de plaats, om
daarop sterk den nadruk te leggen. Laat
het toch goed tot ons doordringen, hoe
weinig er van ons, burgers in de maat
schappij, wordt gevergd, in vergelijking
met het leed, dat anderen lijden, de offers,
die zij moeten brengen! En hoeveel milli-
oenen medemenschen buiten onze gren
zen worden op dit oogenblik niet in ellen
de gestort! Wanneer wij ons daarvan re
kenschap geven, zullen wij ons vanzelf
gedrongen gevoelen om ons steentje bij
aangevaren op haar voorsteven en zou
spoedig zinken, want het water stroomde
met onstuimige vaart naar binnen.
In een oogwenk waren allen op het dek.
De verwarring was ontzettend. De stem
van den kapitein trachtte het rumoer te
overheerschen. Hij gaf bevel het schip te
verlaten, en alles spoedig in gereedheid
te brengen, daar het schip niet lang meer
zee kon houden. Men zou trachten het
andere vaartuig te bereiken, dat zich op
korten afstand moest bevinden.
De jol alleen was in goeden staat; er
gingen vijf passagiers en een
mannen der equipage in.
De mist bemoeilijkte iedere beweging.
Na eenigen tijd om het ontredderd vaar
tuig te hebben rondgezworven, begon het
overladen bootje door den golfslag over
te hellen en te zinken. De oogenblikken,
die volgden, waren verschrikkelijk.
De ongelukkigen, door de deining door
elkander geworpen te midden eener tast
bare duisternis overzagen en begrepen
hun loj. Eenigen riepen Gods hulp en bij
stand in; anderen gaven zich aan woede
en wanhoop over.
De Amerikaan Spicher zat met het hoofd
n de hand geleund en mompelde op kou-
De aanbrekende morgen, welke eerste
lichtglanzen deChineesche wateren kleur
den, waar het vergaan der Marsenla had
plaats gehad, verlichtte ook een rondzwal
pend voorwerp, waaraan zich eenige rhen-
schen vastklampten.
Het schoone Engelsche vaartuig van
van de Haarlemmermeer te volgen. Het
moet niet moeilijk vallen om onder ons
volk de rechte mannen en vrouwen voor
hulp, advies en steun te vinden. Aan een
beter doel kunnen wij nooit onzen steun
geven. Comité’s als in de Haarlemmer
meer moeten in het gansche land worden
opgericht, opdat de mannen, die aan on
ze grenzen waken voor onze vrijheid en
onafhankelijkheid, weten en voelen, dat
zij, die niet zijn opgeroepen voor de lands
verdediging, zich een met hen gevoelen
niet alleen in woord en gedachte, maar
ook, en in de allereerste plaats, door hun
daden
De dolk eens
te dragen. En dit te meer, omdat wij ver
trouwen kunnen hebben in onze overheid,
die reeds talrijke maatregelen heeft geno
men in het belang van het algemeen, ten
einde te bereiken dat ons economisch le
ven zonder al te veel stoornis op gang kan
worden gehouden.
Wij moeten elkaar helpen in deze moei
lijke tijdsomstandigheden. Een werkelijk
treffend voorbeeld wordt ons in dat op
zicht gegeven door de Haarlemmermeer.
Hier is, door spontane medewerking
van alle landbouw- en middenstandsor
ganisaties en met volledige steun van de
bestaande vakbonden op gericht het „Co
mité voor bedrijfshulp aan gemobliseer-
den”. Bij monde van den burgemeester
is aan bedoeld Comité donr het College
van B. en W. volle medewerking toege
zegd.
Hier laat men het niet bij schoone woor
den, doch toont men metterdaad, hetjuis-
te begrip te hebben van zijn maatschap-
pelijken plicht. Want de bedoeling van dit
Comité is, om moreelen en anderen steun
in daadwerkelijken zin te verleenen inge
vallen, waar dit noodig blijkt, in verband
met het feit, dat door het in militairen
Cl j 011 t op i wc-ywr, v ut t i lrx>< i 1 j i'ul j vzwfvi
landbouw of middenstandsbedrijven in
moeilijkheden verk.eeren.
Dat is de juiste opvatting Wij allen,
zonder uitzondering, moeten er toe me
dewerken "om te voorkomen, dat een be
drijf ten. onder gaat als gevolg van de om
standigheid, dat de leider daarvan onder
de wapenen is geroepen. Dat is burger
plicht. Terwijl deze mannen aan de grens
slaan ten behoeve van het geheele land,
dus ook voor ieder onzer persoonlijk, be-
hooren wij te zorgen, dat daardoor niet
hun broodwinning, hun middel van be
staan het offer is, waarmede zij hun ge
meenschapszin betalen. Iets dergeliiks
mogen wij niet dulden.
Wij twijfelen er niet aan, of in lagen der
bevolking zal men het met ons eens zijn
en zich bereid toonen, om het voorbeeld
De ondergang van de „Courageous”.
Dat de torpedeering van het vliegtuig
kampschip „Courageous” voor Engeland
een zware slag is, wordt ook door dit land
zelve niet ontkend. Volgens de laatste cij
fers hebben daarbij ongeveer 500 man
schappen den dood gevonden. Het schip,
dat oorspronkelijk een slagkruiser zou
worden, werd naderhand evenals de „Glo
rious” in een vliegtuigmoederschip om
gebouwd. Het had een waterverplaatsing
r^srS,
•.Vê