ZONDAG 12 FEBR.
ZAAL NOVA
WEEKBLAD VOOR BAARLE-NAS5AU-
HERTOG EN OMSTREKEN
UITG. ELECTRISCHE DRUKKERIJ
^DE JONG BAARLE-NASSAU
k'
IE V A N e IE N II S
I
i
34e Jaargang
11 FEBRUARI 1939
No. 6
Tooneelvereeniging W. I. K.
het
Met de 3 Dam po producten bestrijdt alle verkoudheden
Ter dood veroordeeld.
II
Dr. Henry W. A. Deterding,
weldoener van twee volken.
gen zij. De hertog De Seran vraagt zijn
collega’s iets en zij keuren zijn plannen
qoed. Hij beveelt; Brengt den gevangene
hier. Tusschen twee Vendeesche boeren
in komt een man naderbij. Hij ziet de zes
aanvoerders aan, die op hun beurt hem
bijna nog niet zien. Hij was nog een jong
mensch, bijna nog een kind, slank ge
bouwd. Zijn handen zijn teer en fijn als
vrouwenhanden. Blonde haren omlijsten
zijn zacht en regelmatig gelaat, waarin
een paar helderblauwe oogen als van een
meisje. Hun blik is als van staal. Hij draagt
de uniform van afgevaardigde te velde en
is van onder tot boven met bloed bespat.
De hertog zegt: Ga zitten, meneer.
Hij zet zich.
Bekent gij, meneer, te zijn Jean
Aime Valras, afgevaardigde der zooge
naamde nationale conventie bij den zoo-
genaamden republikeinschen generaal
Rossignol met het doel uw hulp te ver-
leenen tegen de koninklijke troepen?
Ik ben Jean Valras, afgevaardigde
van het volk.
scheurd, zijt gij toch als afgevaardigde
van het volk naar de Vendee gezonden?
Ja, op mijn verzoek.
Waarom hebt gij gesolliciteerd naar
dezen post?
Ik wilde liever verraders en vijanden
van het vaderland bestrijden dan patriot
ten zich te Parijs zien verscheuren.
Een toornig gemompel verhief zich.
Gij verbergt uw gevoelens niet. Het
zou ook nutteloos zijn. Gij bekent bevel
te hebben gegeven tot de verwoesting van
Bocage, den brand van Tournis, van Pal-
luau, van Saint-Philbert en van de Gar-
naste?
Voeg er die van Chanche, Martique
en Frementinis bij.
Gij hebt den generaal Bonnet laten
fusilleeren, toen hij in uw handen was ge
vallen?
Ook de nietbeëedigde priesters Bri-
al en Godeau, welke gevangen zijn geno
men met de wapens in de hand.
En Saint-Rix en Mechand?
Nog verscheidenen meer.
len zijn naam met innige dankbaarheid
u’tspreken. Is het nog noodig, hier te her-
enkele man, dr. Deterding, uit eigen mid
delen tien millioen gulden afstond en
daardoor een weldaad bewees aan twee
volken? Immers, voor Nederland werkten
zijn aankoopen op reusachtige schaal
prijsregelend, zoodat de toestand van de
markt hier te lande aanzienlijk verbeterde,
terwijl de uitvoer van de enorme hoeveel
heden levensmiddelen naar Duitschland
daar voorzag in de bestaande tekorten. Is
het wonder, dat hem daarvoor, zoowel
van Nederlandsche als van Duitsche zij
de, stapels dankbetuigingen toevloeiden,
hoewel hij zijn persoon zeer bescheiden
op den achtergrond hield?
Wat dr. Deterding deed, deed hij niet
ten halve. Zijn geheele leven is daar, om
dit te bewijzen. Zijn stoutmoedigheid in
zaken was grenzenloos omdat zijn scherp-
Een sombere avond. Het gedonder der
kanonnen wisselt af met de donderslagen
uit den hemel. Het slaggewoel overstemt
evenwel den storm het gekerm der ster
venden is sterker dan het gehuil van den
wind; de brandende dorpen geven feller
licht dan de bliksemstralen.
Als losgebroken vee vluchten de blau
wen; zij hebben hun wapens weggewor
pen; zij schreeuwen, dat zij verraden zijn
en vertrappen hun chefs, die woedend
door willen blijven vechten. En achter
hen, op hun hielen, volgen deVendeëers.
Men schiet de menschen neer als vogels;
men maait ze neer als het koren.
Door de armen van deze mannen ont
waakt de blinde woede. De Vendee in
haar geheel, de grond en de menschen,
staat op en worstelt met alle krachten om
de republiek buiten haar gebied te hou
den.
In een herberg zijn de aanvoerders der
Vendeëers te zaam gekomen, Baudru, de
groote Mathias, de oude hertog Seran,
Taschereau, prins d’Orbec. Zij hebben
hun mannen aan de vervolging gelaten
en bij het licht van een kaars beraadsla-
Wegens de geweldige onkosten
eenmaal opvoeren en
blik en daarbij zoo nobel zulke mannen
zijn zéér, zéér zeldzaam in de wereld;
en ons land is er trotsch op, de bakermat
uw ij.i ycWDcai, wctc.1 cx.uuia.cii tic Wivy
stond van den man, die de „Koninklijke”
heeft gemaakt tot het machtige wereldcon
cern, hetwelk zij thans is.
De groei, de bloei, de aan een sproke
herinnerende opbouw en uitbreiding van
dit, alle werelddeelen omvattende bedrijf
is het werk van zijn geest en zijn energie;
en bij de ontelbare krachten, rechtstreeks
of zijdelings verbonden aan deze reusach
tige onderneming zal zijn nagedachtenis
in zegenrijke herinnering blijven voortle
ven. Ook zij hebben ontzaggelijk veel te
danken aan den grooten doode, zooals
zoo overtuigend is gebleken bij de luis
terrijke herdenking van het 40-jarig jubi
leum van dr. Deterding.
Weldaad, bewezen aan twee volken
Hondderdduizenden anderen nog zul-
Het zijn niet alleen, staatslieden en ge
leerden, die den roep van een land tot ver
over de grenzen brengen en wier namen
een wereldklank hebben. Er zijn ook man
nen in handel, scheepvaart en industrie,
die in den waren zin des woords een we-
reldreputatie genieten en wij overdrijven
zeer zeker allerminst, wanneer wij zeg
gen, dat het bericht van het heengaan van
een man als Dr. Deterding een siddering
van medegevoel door de vijf werelddeelen
heeft doen gaan. Indien er één Nederlan
der is geweest, wiens naam de laatste
tientallen jaren met eere en ontzag is ge
noemd, dan is het wel die van Dr. Henry
W. A. Deterding.
Daarvoor zijn tal van oorzaken te noe
men, maar de voornaamste daarvan is
wet, dat hij niet slechts een groot handels
man was, maar ook een groot, goed, edel
mensch. Daorom zal zijn naam over de
o O K 1 cIqgIi YWC/lCll U1HJC1 Ul!O,
Nederlanders, blijven voortleven als die
van een self-made man, die zich door
eigen kracht wist op te werken tot een
van de meest vooraanstaanden onder de
grootste figuren van onzen tijd, buiten het
politieke tooneel, tot den „Napoleon van
de Petroleum”, zooals hij werd genoemd.
Nederlander, van geboorte- tot sterfdag
Nederlander was hij en Nederlander is
hij gebleven tot zijn dood, welke allen die
het groote voorrecht hadden hem te ken
nen, in diepe rouw heeft gedompeld. Een
der grootste, een der energiekste mannen
van zijn tijd is heengegaan, een groote
leegte achterlatend een leegte, welke
wij niet kunnen hopen, ooit te zien aan
gevuld; want mannen van zijn kaliber,
zijn opvattingen, zijn alles omvattenden
Een groot Nederlander
daalt ten grave
r
Griep, Kou, Pijn.
Dampo-verkoudheids-ba!sem, Pot 50, Doos 30 ct. Dampo-hoestbonbons, Doos 25 ct,
Dampo-neusdruppels, Flacon met druppelspuitje 60 ct.
Opvoering van
drama in 3 bedrijven
Donateurs en begunstigers hebben toegang op
de hun ter beschikking gestelde plaatsbewijzen.
aan dit stuk verbonden kunnen wij dit slechts
raden ieder dringend aan tijdig plaatsen te bespreken.
PRIJZEN DER PLAATSEN 25, 40, 50, 60 CENT
zinnigheid hem den juisten weg wees.
Dat de „Koninklijke” de plaats is gaan
bekleeden, welke zij thans inneemt, is het
levenswerk van dezen man, een der eer
sten, die voorzag, dat in den eerstvolgen-
den oorlog petroleum de kolen zou ver
vangen en diensovereenkomstig zijn maat
regelen nam. Daarom getuigde de Engel-
sche admiraal Fisher dan ook van hem,
dat dr. Deterding een man was, „Napole
ontisch in zijn durf en Cromwelliaansch
in zijn doortastendheid.”
Twee mannen van staal
Nooit verloochende zich zijn Neder
landsche hart. Hij was de man, die het
beroemde „Straatje van Vermeer”, dat
voor ons land verloren dreigde te gaan,
voor een millioen gulden kocht. Aan zijn
edelmoedig gebaar hebben wij het te dan
ken, dat dit kostbare staal van Nederland
sche kunst niet over de grenzen ging, doch
dam.
Dr. Deterding en John. D. Rockefeller
de twee grootste figuren uit de petro-
leumwereld, de twee grootste tegenstan
ders tevens! Rockefeller was in zijn tijd
de onbetwiste petroleumkoning, die al zijn
concurrenten over de geheele wereld wist
te versjaan tot hij Deterding tegenover
zich kreeg. Hard en vinnig was de strijd,
zoals men kon verwachten van twee man
nen van staal. Doch de Amerikaan zag
zich tenslotte genoodzaakt, de vlag te strij
ken voor den Nederlander, die van geen
wijken of buigen wist.
Naast nuchtere zakelijkheid bezat dr.
Deterding een nobel, hoogstaand karak
ter, dat zijn geheele leven in zijn daden
tot uiting is gekomen. Het fonds door
hem gesticht, hetwelk ieder Jaar een aan-
Aanvang 7 uur.
Waar zijt gij geboren? Hoe oud zijt
gij"?
Te Orleans. Twee-en-twintig jaar.
En hoe is in het proces van den ko
ninklijken martelaar - God hebbe zijn
ziel!uw stem geweest?
De dood.
Baudru bijt zich op de lippen en legt
zijn hand op het gevest van zijn zwaard.
Daar buiten woedt de storm. De hertog
herneemt.
Met of zonder uitstel?
Valras aarzelt.
Met uitstel en beroep op het volk.
Maar wat doet er dat toe?
Gij behoort dan tot de fractie der Gi
rondijnen?
Inderdaad, ik ben Girondijn.
Waren er in het hol der misdadigers,
welke gij de conventie noemt, ook eenige
minder bloeddorstige mannen?
Zeker, bromde Mathias, zooals een
panter het minder is dan een tijger.
Nadat de zoogenaamde conventie
op 31 Mei en 2 Juni zich zelf heeft ver-
Griep, Kou, Pijn.
<3
altijd een poeder of cachet van Mijnhardt.
Mijnhardt s Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets, genaamd,,Mijnhardt jes" 2 st. 10ct. Doos50ct.
BA ABLE S NIEUWS EN
ADVERTENTIE BLAD
Mijnhardt’s Poeders
