I
WflWEFEWLLETflW
4
I
I
I
r WEEKBLAD VOOR BAADLE-NAS5AU-
HERTOG EN OMSTREKEN
I
Zenuwpijnen overal?
1
I
UITG. ELECTRISCHE DRUKKERIJ
CMasasSiDE JONG BAARLE-NASSAU.
33e Jaargang
No. 39
j-VERDACHT.
24 SEPTEMBER 1938
ZILVEREN FEEST
w
DE TSJECHISCHE KWESTIE
3
r
JAKKER-CAI
DER PATERS VAN DEN H. GEEST
TE BAARLE-NASSAU-GRENS.
Den vroeden is ’t al nut,
den nurren is ’t al tegen.
De barones wenkt haar juffrouw van
gezelschap.
Reik mij mijn pels eens aan, juffrouw
Hornemann, de trein stopt in M. maar een
minuut, we moeten dus klaar staan om
uit te stappen.
Terwijl de dames haar toilet in orde
brengen, staat Nico Horsten bij het por
tier en kijkt gedachteloos naar de villa’s,
die af en toe tusschen de ontbladerde hoo
rnen opduiken. De meeste waren wegens
het gevorderde jaargetijde reeds verlaten,
hier en daar echter toch nog een helder
verlicht venster in de duisternis en ver
gunt den voorbijrijdenden een blik te wer
pen in meer of minder gezellige woonka
mers.
Plotseling maakt de jonge man een
snelle beweging, strekt zijne handen af
werend uit en roept ontsteld: Mijn God
mijn God, ze vermoorden hem 1
Verschrikt wendt de oude dame zich
naar hem om.
Nico om ’s hemels wil wat is er?
Verder komt ze niet. Een vreeselijke
stoot treft op ’t zelfde oogenblik den wa
gon, een tweede, nog heviger, volgt. Stuk
ken ijzer, glas en hout regenen naar be
neden, en de jonge man ziet slechts nog,
dat iets zwarts, vreeselijks met groot ge-
Den 16 den van deze maand was het
25 jaar geleden, dat de Paters van den H.
Geest aan de Grens hun Noviciaat heb
ben gesticht voor de opleiding van Broe-
ders-Missionarissen. a. s. Zondag zal dit
feit feestelijk worden herdacht. Hoewel
aanvankelijk eraan gedacht werd dit feest
in uitsluitend intiemen kring te vieren,
heeft de bevolking van Baarle, en vooral
ook van de Grens zelf, niet gewild, dat
dit alles zoo maar half opgemerkt zou
voorbijgaan. Zeer bereidwillig heeft zich
een groepje van de grens gevormd tot een
bescheiden comité dat op zich nam, om
aan de Paters bij deze gelegenheid door
een collecte een cadeau in geld aan te
bieden, dat zal worden besteed voor een
betere verlichting .in de kapel. Op den
herdenkingsdag zal Z. Hoogw. Excellen
tie Mgr. B. Hilhorst, Apost. Vicaris van
Bagamoys en oud-Provinciaal van de
Nederlandsche provincie, in de kapel der
Paters om 9 u. een Pontificale H. Mis op
dragen voor de huisgenooten en de be
woners van de Grens. Daaraan zal, tijdens
de H. Mis van 7 uur, een algemeene H.
Communie zijn voorafgegaan. Om 10.30
u. zal er gelegenheid zijn tot receptie. Na
het diner, waaraan mede een dertigtal ge-
noodigden zullen deelnemen, zal de St.
Remigius-haimonie van Baarle om 4.30
uJeen serenade brengen aan het klooster,
’s Avonds om 6.30 uur volgt een Pontifi
caal lof met Te Deum. Er is reden tot
oprechte vreugde en dankbaarheid, bij
het zien van al wat op zeer bescheiden
wijze in dit afgelegen hoekje van Baarle’s
grond tot stand is gekomen. In een speci
aal aan dit jubilé gewijd nummer van de
„Bode van den H. Geest”, bewonderen
wij bij de vele foto’s het ontginningswerk,
ren en politieagenten staan in groepjes
verspreid. Allen bleek en ontsteld. Men
heeft zooeven de laatste dooden wegge
dragen.
Twaalf dooden en dertig gewonden,
zegt een beambte, dat is een schrikkelijk
hoog getal, mijne heeren!
Het klinkt als een zware besshuldiging.
En toch ligt de schuldige, die in zijn dron
kenschap de oorzaak van het ongeluk was
dood onder de locomotief, die hij in ’t ver
derf gevoerd heeft.
Twee wisselwachters naderen met
snelle schreden den stationchef.
Mijnheer, daar achter den laatsten wa
gon ligt nog een lijk, een man met ver
brijzelden schedel, roepen ze ademloos.
De stationchef van M. wischt zich het
zweet van het bleeke voorhoofd.
Nog een! Nummer dertien!
Daar brengt men ook reeds het lijk.
Een groote, krachtige gestalte met een
bruinen knevel en vaalbleek gezicht,
waarop de schrik duidelijk zijn stempel
heeft gedrukt.
Allen verdringen zich rond de dragers,
die de baar zwijgend neerzetten.
Dood! zegt de arts na een vluchtigen
blik op de baar geworpen te hebben.
Daarna buigt zich de commissaris van
Een Mijnhardtje bij
Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijnen, Spit,
Rheumatiek, Kou en Maandbezwaren.
Eén „Mijnhardtje” 5 ct. - 12 stuks 50 ct.
i
i.
De trein, die te 6 uur ’s avonds uit
Weenen is vertrokken, nadert het tus
schen de bergen gelegen stadje M, dat
met zijne villa’s, tuinen en warme bron
nen in den zomer veel door de Weeners
wordt bezocht en als het ware een voor
stad vormt der residentie.
In een coupe eerste klasse zit een jon
ge man naast een bejaarde dame, die ver
gezeld wordt door hare juffrouw van ge
zelschap.
Zijn we nu nog niet in M., Nico? vraagt
de dame ongeduldig, me dunkt, dat we al
meer dan een uur gespoord hebben!
Nauwelijks drie kwartier, tante Lori,
antwoordt de jonge graaf Horsten zijn
tante, baronnes Scherfling. Maar we zul
len er zoo zijn. Hier ziet men reeds de
villa’s van M, die zich tusschen de spoor
dijk en den rijweg als een parelsnoer uit
strekken.
De Tsjechoslowaaksche kwestie kan
op het oogenblik vergeleken worden met
een lawine, die snel den berg afstort en
nog slechts schijnt te kunnen leiden tot
een liquidatie van de republiek van Ma
sarijk.
Londen en Parijs hebben aan Praag
voorgesteld het Sudetenduitsche gebied
zonder volksstemming aan het Derde
Rijk af te staan en nu er eenmaal al ge
zegd was, kon het niet uitblijven. Polen
en Hongarije hebben thans geëischt, dat
ook de andere minderheden bij de
moederlanden zullen worden gevoegd,
Duitschland en Italië steunen deze eischen
en het heeft er den schijn van, dat ondanks
het weigerend antwoord van Praag op de
Britsch-Fransche voorstellen, een derge
lijke liquidatie nog de eenige mogelijk
heid is, die niet tot oorlog zal leiden.
In Londen en ook wel in Parijs schijnt
men zich tenslotte wel bij een dergelijke
raas door den tegenover liggenden wand
breekt en het dak van den wagen als het
deksel van een sigarenkistje verbrijzelt.
Een oogenblik is het doodstil. Heet wa
ter, dat van boven afdruipt, doet den jon
gen man weer tot zich zelf komen. Hij
ziet de sterren van den avondhemel boven
zich, en een rooden vuurgloed, die ergens
in de nabijheid opgloeit. Uit zijne borst
stroomt het warm en rood bloed, sijpelt
van alle kanten op den bodem der coupe,
voor zoover men die zulk een naam nog
kan geven en de lucht wordt rondom plot
seling vervuld van schreeuwen, jammer
en steunen
Van zijn tante en de juffrouw van ge
zelschap ziet hij geen spoor meer. Weer
verliest hij het bewustzijn.
Een sombere Novembermorgen werpt
zijn vaal licht op de spoorbaan, die met
verkoold hout, stukken ijzeren glasscher
ven bedekt is.
Hier en daar liggen nog stukken van
wagons verspreid, en een rijtuig hangt
zelfs nog vrij ongedeerd op de helling van
den spoordijk, terwijl wat verderop vijf
wagens op de rail’s staan, die door een ge-
lukkigtoeval voor de verwoesting bewaard
bleven.
Spoorbeambten, soldaten, geneeshee-
laten komen? Het zijn toch niet drie en
een half millioen Tsjechen, die worden
opgeëischt, maar drie en een half millioen
Duitschers, die niet anders wenschen dan
bij Duitschland te komen. Moet zulk een
ramp dan niet worden voorkomen?
Daarop nam Chamberlain zijn stap.
Wij weten nu, wat Hitler te Berchtesga
den tegenover Chamberlain heeft geeischt.
Aan dien eisch is in elk geval door Lon
den en Parijs ten deele tegemoet geko
men. Of Tsjechoslowakije dit tenslotte
nog zal doen, blijft de vraag, maar dit kan
even terzijde worden gelaten.
De hoofdzaak blijft dit: Voor drie en
een half millioen Sudetenduitschers,
eenige honderdduizenden Hongaren en
Polen, die per sé bij Duitschland willen
komen, krijgt men de volken van Europa
niet zoodanig warm, dat zij de verschrik
king van den oorlog met voldoende geest
drift tegemoet zouden gaan
Dat doet zij eerst, wanneer overtuigend
zou blijken, dat Duitschland er op uit
is Europa aan zich te onderwerpen, een
vrees, die inderdaad bij millioenen leeft,
maar nog eerst dient te worden bewezen.
Het zal een goed deel van Chamberlains
politiek zijn daaromtrent klaarheid te
scheppen, waar hij met al zijn kracht gaat
streven naar toenadering tusschen het
westen en Duitschland. Godgeve, dat hem
dit moge gelukken!
(Nadruk verboden)
dat daar tot stand kwam, met zulke uiterst
beperkte middelen, en ook de inrichting
der verschillende bedrijven en werkplaat
sen. Meer dan 130 Broeders werden er
reeds opgeleid, terwijl het huis thans bij
de 90 inwoners telt. Door de zeer talrijke
intrede van begin September 1.1. is het
huis en de kapel bijna te klein voor
al bij de steeds ruimere en hoogere waar-
deering, die de Broeder-missionaris-roe-
ping allerwege begint te ondervinden,
mogen wij bij Gods zegen voor de ko
mende jaren een nog verderen uitgroei
van het klooster verwachten, wat Baarle’s
bevolking dan ook in genegenheid den
Paters toewenscht en van Gods goedheid
afbidt.
1 oplossing te willen neerleggen. Men weet
daar, dat zoo men het niet tot een oorlog
Awil laten komen, men zal moeten boeten
I voor de fouten te Versailles gemaakt. Door
vele millioenen, die zeggen: „En weer
krijgt Duitschland zijn zin”, wordt de ont
wikkeling der laatste dagen aan Chamber-
lain geweten. Maar voor nog meer men-
schen zal een verdwijnen van het Tsje
choslowaaksche probleem uit de Euro-
peesche politiek, zooals dit door Cham-
Iberlain gedacht is, het wegnemen van een
schier ondragelijken druk beteekenen.
Want zonder Chamberlains stap zou
er ongetwijfeld een Europeesch conflict
Izijn ontstaan, dat door niemand, ook door
Duitschland niet, werd begeerd én thans
wellicht nog kan worden vermeden.
De zaak is deze: de toestand was vast-
geloopen. Wel waren er door de Tsjechen
concessies gedaan, maar niet genoeg en
|de Tsjechische politiek heeft dan ook niet
ten volle de bewondering van de wereld
;gehad. Steeds is men achter de feiten aan
gekomen en hadden de Tsjechen onmid-
- dellijk voorgesteld, wat zij tenslotte aan
boden, dan hadden zij de Sudetenduit-
Ischers voor het feit gesteld, dat dezen toch
Iniet konden weigeren, wat zij gevraagd
hadden.
Het is evenwel anders gegaan. Het oor-
logsspook begon steeds duidelijker op te
rijzen. Terzelfdertijd ging Europa er zich
op bezinnen, dat de algemeene oorlog zeer
waarschijnlijk werd en dat het daarbij toch
eigenlijk uitsluitend ging over de correc
tie van een staat, die in 1919, door de
overwinnaars geformeerd was tegen den
zin van eenige millioenen Duitschers,
Hongaarsche en Poolsche bewoners van
Tsjechoslowakije. Men ging zich allerwe
ge afvragen: moeten de volken van Euro
pa, omdat er drie en een half millioen Su
detenduitschers zich bij Duitschland wil
len aansluiten, in de ontzettende beproe
ving van een verdelgingskrijg worden ge
stort? Kan dat ten slotte een geldige re
den zijn, om zóó’n oorlog over Europa te
-■
to
'Si'
1
i
i
1
3
i
1
s
s
cr
'Vv.< „i.-.
Van dia verschietende pijnen,
pcTE dan hier, dan daar? Ze blijven
weg met één of twee van die
AKKERTJES
Volgens recept van Apotheker Dumont
I
