I
van
Bij het overlijden
KONINGIN EMMA
WEEKBLAD VOOR BAARLE-NAS5AU-
HERTOG EN OMSTREKEN
UITG. ELECTRISCHE DRUKKERIJ S
.DE JONG BAARLE-NASSAU
k1
1
fit
Eenzijdigheid
zal zich wreken*
DE OMZETBELASTING
if
29e Jaargang
24 MAART 1934
No. 12
Ruwe, Roode,
Stukke Handen
door de schoonmaak weer snel genezen, zacht
en gaaf met PUROL.
«Het land zij groot in alles waarin
een klein land groot kan zijn».
ningin-Weduwe-Regentes op 30 Augus
tus 1898 afscheid nam van de regeering:
„Het land zij groot in alles, waarin ook
een klein vólk groot kan zijn”.
Het dankbare Nederlandsche volk bood
haar als huldeblijk een som van ongeveer
300.000 gulden aan, die door Koningin
Emma als geschenk werden bestemd voor
een liefdadig doel: de oprichting van een
sanatorium vooral ten bate van minver
mogenden, waarvoor Hare Majesteit ook
het landgoed Oranje-Nassau-oord, bij Wa-
geningen, afstond.
Heel haar verder leven heeft Koningin
Emma besteed in dienst der weldadigheid.
Hoe vaak heeft zij niet gestaan aan het
ziekbed der lijdende menschheid in zie
kenhuizen en herstellingsoorden? Wie zal
het becijferen, welke groote sommen zij
besteedde ten bate vanons Nederlandsche
volk, vooral bij nationale rampen, zooals
bij watersnood en overstrooming, waar
door ons land zoo vaak getroffen werd?
In waarheid heeft zij telkenmale olie en
wijn gedruppeld in de wonden, die door
rampen en tegenspoed in ons volk gesla
gen werden.
De thans ontslapen Koningin Emma
werd geroemd om haar teedere en een
voudige menschelijkheid, waarmee zij
met allerlei slag van volk wist om te gaan.
Uit heel haar personeel straalde een rus
tige waardigheid en een eenvoudige voor
naamheid.
Met groote dankbaarheid en warme
liefde zal ons volk zich' deze verheven
Vorstinne blijven herinneren. Hare nage
dachtenis zal onder ons blijven voortleven
en van de lippen van elk geloovig recht
vaderlander zal in deze dagen de bede op
stijgen: Moge de Heer haar schenken de
eeuwige rust in het land der levenden
Levensbij zonderheden.
Prinses Adelheid Emma Wilhelmine
Therèse von Waldeck Pyrmont werd ge
boren in het slot Arolsen op 2 Augustus
1858, uit het huwelijk van George Viktor
von Waldeck Pyrmont (geb. 14 Jan. 1831,
gest. 12 Mei 1893) en Helene, geboren
prinses van Nassau (geb. 12 Augustus
1831, gehuwd 26 September 1853 en
gestorven 27 October 1888). Haar broer
was vorst Frederikvon Waldeck Pyrmont,
geboren te Arolsen 20 Januari 1865, haar
zusters waren Pauline, geboren 1855,
gehuwd met vorst Zu Bentheim Steinfurt,
Helene, gehuwd met Leopold, prins van
Groot-Brittannie en Ierland hertog van
Albany, en Elisabeth, geboren te Arolsen
in 1873, gehuwd met Alexander, erfgraaf
van Erbach Schönnberg.
De prinses groeide in het schilderachti
ge slot te Arolsen in eenvoud en vroom
heid op en haar opvoeding was dermate,
dat Nederland daarvan eenmaal de heer-
de opkomende revolutionaire Sociaal-De-
Nu de droeve mare van het overlijden
van Koningin Emma over onze lage lan
den aan de zee bekend geworden is, zul
len alleen de ouderen onder ons ten volle
kunnen beseffen, wat ons land en ons ge
ëerbiedigd Vorstenhuis aan deze edele
Vrouwe te danken heeft. Nu we rond haar
lijkbaar staan, nu de Koningin-Moeder
van ons is heengegaan, herinneren we
onszeer levendig, welke onschatbare dien
sten deze groote doode tijdens haar bui
tengewoon werkzaam leven aan ons va
derland heeft bewezen, zoodat het hart
van ieder rechtgeaard Nederlander ver
vuld moet zijn van groote dankbaarheid
jegens de koninklijke doode en van innige
deelneming met ons regeerend Vorsten
huis, om het onherstelbare verlies, dat
door het overlijden van Koningin Emma
onze Koninklijke Familie heeft geleden.
Uit de jaartallen blijkt, dat Koningin
Emma als Koningin der Nederlanden bij-
I na altijd rouw gedragen heeft. Want reeds
I in den zomer van 1888 was haar echtge-
I noot WillemlII ziek geworden. Detoestand
I verergerde zoodanig, dat de Raad van
I State tijdelijk het koninklijk gezag moest
I uitoefenen. De schoone Meidagen brach-
I ten in zooverre genezing, dat de Koning
I zelf weer voor een jaar het bestuur kon
I waarnemen, maar op 20 November 1890
werd H. M. Koningin Emma tot regentes
I van het koninkrijk benoemd: drie dagen
I later overleed Z. M. Koning Willem III op
het Loo.
Ongeveer acht jaar lang heeft Koningin
Emma haar verantwoordelijke taak met
wijs beleid en groote sterkte vervuld. Als
we de moeilijkheden beschouwen, zoowel
op gebied der binnenlandsche politiek met
mocratie en de verwikkelingen in Indië
tengevolge van de onderdrukking der op
standen in Atjeh en Lombok dan blijkt
daaruit welk een zware post door deze
I gaf mij het voorbeeld van een edele
I verheven opvatting der plichten, die
Bureau zegt dan ook zeer terecht; lage
prijzen zijn de beste reclame voor het ge
bruik.
Nu dreigt gevaar voor eenzijdigheid.
Groot gevaar ook. Namelijk, dat bij ver
hoogde giften van stikstof en van kali, de
giften van fosfoorzuur niet in dezelfde
mate werden verhoogd, wat volgens de
oude doch telkens weer waar bevonden
wet van het minimum toch moet. Wil men
tenminste zoo voordeelig mogelijk hande
len. Het lijkt er soms ietwat op, dat even
wel door sommigen juist minder is ge
bruikt.
Dit zal zich zeker wreken. Op bouw
land, doch niet het minst op grasland.
Moet ge de ervaringen in de Wieringer-
meer maar eens nagaan. Gebrek aan fos-
forzuur geeft slechts gras en geen of wei
nig klaver. En goed gras met voldoende
klaver is zoo noodig om krachtvoeder uit
te sparen.
Er is nog een kansje iets goed te ma
ken. De practijk leerde, dat slakkenmeel
einde Maart uitgestrooid nog zijn gunstige
werking openbaarde. Slakkenmeel wordt
op wei- en hooilanden in vele gevallen
nog tot in April gestrooid en op bouwland
zelfs als overbemesting als men de uit
strooïing tot nu toe verzuimde. Het kan
dus nog best, maar het is natuurlijk hoog
tijd.
Haar grootste zorgen heeft de Konin
gin-Moeder besteed aan de opvoeding van
haareenig kind, Koningin Wilhelmina, om
I haar zooveel mogelijk te bekwamen voor
haar toekomstige positie als Koningin der
Nederlanden. Hoe zij haar moederschap
vorstinne trouw is bekleed.
heeft opgevat blijkt wel uit de woorden
der proclamatie bij de troonbestijging van
Koningin Wilhelmina op 31 Augustus
1898:
„Mijne innig geliefde Moeder, aan wie
ik onuitsprekelijk veel verschuldigd ben,
en
nu
op mij rusten. Ik stel mij tot levensdoel
dat voorbeeld na te volgen, te regeeren
Zooals van een vorstin uit het Huis van
Oranje wordt verwacht”.
Merkwaardig zijn ook de historisch ge
worden woorden, waarmede H. M. de Ko-
Ls-b'A AA
lijkste vruchten zou plukken.
Haar huwelijk.
Koning Willem lil, koning van Neder
land en groothertog van Luxemburg, werd
geboren op 19 Februari 1817 te Brussel
en huwde 18 Juni 1839 met Sophia van
Wurtemberg.
In Juni 1877 stierf de eerste gemalin
van Koning Willem III, beweend door ge
heel ons land.
Op 7 Januari 1879 kwam op het slot
Arolsen het huwelijk tot stand tusschen
Koning Willem III en prinses Emma.
Reeds spoedig na haar huwelijk troffen
haar slagen en wel door het overlijden
van kroonprins Willem van Oranje in Juni
1879 en vijf jaar later door het sterven
van den nieuwen troonopvolger, prins
Alexander.
De droefheid over het heengaan dezer
beide koningskinderen werd zooveel mó
gelijk verlicht door de geboorte van prin
ses Wilhelmina op 31 Augustus 1880.
De Regentes.
Toen in November 1890 koning Wil
lem III na een regeering van ruim 41 jaren
vasoverleden, richtte de Koningin-wedu-
we, regentes van het koninkrijk, reeds
eenige dagen later een proclamatie aan
haar volk, waarin zij aankondigde de re
geering in handen te zullen nemen gedu
rende de minderjarigheid van prinses Wil
helmina.
In September 1898 werd de 18-jarige
prinses Wilhelmina vorstin der Neder
landen.
Acht jaar had Koningin Emma ons land
geregeerd met de groote gave van haar
geest en de liefde van haar warm hart die
zij niet alleen uitdroeg naar haar kind
maar ook naar ons geheele volk.
Maar ook toen rustte zij niet. Ook later
niet ondanks haar hooge jaren. Zij bleef
voortgaan hulp en lafenis te brengen aan
wie lijden of droefheid kenden en zij toon
de liefde en belangstelling in den cultu-
reelen en stoffelijken vooruitgang van ons
land.
Er is nog iets goeds te maken.
Wanneer wij de „Mededeeling van het
Centraal-Bureau” over de afname der
verschillende kunstmeststoffen lezen, dan
valt ons in de eerste plaats op de bijzon
der groote vermeerdering van het kalige-
bruik. Nu was een zeer groote toename
wel te verwachten, gezien de enorme
prijsdaling door de komst van de Spaan-
sche kali op de Nederlandsche markt.
Maar dat het zoo zou loopen, had wij
zijn het met het Centraal-Bureau eens
de grootste optimist niet durven verwach
ten. En, mits oordeelkundig gebruikt, is
er niets tegen weer eens goed kali te ge
ven. Integendeel, vele akkers, wei- en
hooilanden riepen erom.
Er gebeurde iets soortgelijks als wij de
laatste jaren met de stikstofmeststoffen
hebben gezien. De oorlog tusschen de
verschillende producenten dreef de prij
zen naar zoo’n laag peil als voor korte ja
ren „absoluut onbestaanbaar” genoemd
zou zijn. Afbraakprijzen. Gevolg:enorme
toename van het gebruik. Het Centraal-
f A
A V”
In ons vorig artikel zagen wij, dat fa
brikanten grond- en hulpstoffen kunnen
inslaan, zonder dat omzetbelasting ver
schuldigd is.
De omzetbelasting gaat nog verder.
Artikel 19 bepaalt, dat ook een hande
laarer staat in de wet „handelaar”
waaruit mag worden afgeleid, dat het ar
tikel zoowel op den groot- als op den
kleinhandelaar doelt de voor zijn be
drijf benoodigde koopwaren en verpak
kingsmiddelen mag inslaan zonder beta
ling van omzetbelasting.
De handelaar wordt in gevallen
waarin hem vergunning is verleend zon
der betaling van omzetbelasting goederen
in te slaan beschouwd als fabrikant in
den zin der wet.
Over leveringen door den handelaar
aan derden gedaan, is hij dus omzetbelas
ting verschuldigd.
Ook de handelaar moet een verzoek in
dienen om in het bezit van de vergunning
te worden gesteld. Ook hij moet een be-
stelorder in duplo afgeven. Eén exemplaar
ontvangtde leverancier. Hetandere exem
plaar ontvangt de Inspecteur. Ook de ver
gunning van den handelaar kan worden
ingetrokken.
Beiden fabrikant en handelaar dus,
die vergunning hebben om belastingvrije
goederen in te slaan hebben, wanneer
het recht hun door den Inspecteur, hetzij
voor bepaalden, hetzij voor onbepaalden
tijd, wordt ontzegd, recht van beroep van
zulk een beslissing van den Inspecteur
op den Minister van Ffnanciën.
Stappen wij thans van de vrijstelling
van de belasting over op de teruggave van
de belasting.
’f.:
I-/
i
LüU
