Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken
Dit blad verschijnt Zaterdags
KENTERING
Zaterdag 26 Nov 1932
28e Jaargang No 48
Belgische verkiezingen*
DRUKKER UITGEVERS:
WHC. TT. DEC JOtVG cfc ZOOIV
van een zuiveren zielstoestand en
daardoor zoo verwant aan alle oude
gebouwen ten plattelanden, is in de
nieuwerwetsche boerenkamers als
regel niet te vinden. Om tot nieuwe
schoonheid ten plattelande te ko
men, zal het volgende noodzakelijk
blijken. Reeds oo de scholen zal be
gonnen moeten worden de jeugd het
zien van kunst, d.w.z. de kunst van
het zien, bij te brengen.
Combinatie Bouw- en woningtoe
zicht met schoonheidszorg ten plat
telande van Noord-Brabant.
Prijzen der advertentie’s: Minstens
5 regels 75 ct. Elke regel meer 15 ct,
Advertentie’s dikwijls herhaald en
bij contract prijzen bij overeenkomst.
„De vernieling van veel schoon
heid op het platteland is gevolg van
de gewijzigde maatschappelijke ver
houdingen en opheffing van het iso
lement. Tengevolge van de gewij
zigde landbouwmethodes bleken de
oude landbouwgebouwen niet lan
ger doelmatig en zijn zij gedoemd
te verdwijnen. Door de overstroo-
ming van de markt met surrogaat-
bouwmaterialen, aan de meeste
waarvan niet de minste behoefte be
staat, raakten de boeren-timmerlie-
den, die zich tot dien tijd bediend
hadden van tradities, gegroeid uit
eeuwenlange ervaringen, het spoor
bijster, wierpen hun overgeleverde
begrippen over boord en overdekten
het platteland met gebouwen, waar
aan de onwaarheid overheerscht.
Met goedkoopen opschik wordt ge
speculeerd pp den smaak der op
drachtgevers, bedorven door het
zien op marktdagen van infereure
burger-bouwkunst in de stad, door
vele boeren nochtans beschouwd als
hoogste ideaal, in de foutive mee-
ning, dat een woning met een „bur
gerlijk” cachet hen van boer tot bur
ger verheft. Boer-zijn wordt door de
meeste plattelanders als een soort
smaad beschouwd, die zij helaas on
gedaan trachten te maken door klak-
kelooze overneming van burgelijke
gewoonten, die de fijngevoelegde
burger op zijn beurt alweer als infe
rieur heeft leeren beschouwen. Ook
in tijden met bouwkundig hoog peil
bestond verband tusschen stads- en
landbouwarchitectuur. Het oude
boerenhuis en ornament is in vele
opzichten boersche vertaling van het
stadshuis, zooals de dorpskerk boer
sche vertaling is van de stadskerk.
De landelijke besturen, gevormd
uit de plattelanders zelf, waren on
machtig de vernieling van het plat
teland door slechte bouwkunst te
vermijden, integendeel zij bevorder
den deze. Geen enkel dorp bleek vei
lig in de handen van zijn gemeente
lijk bestuur, geen enkele provincie
veilig in de handen van zijn provin
ciaal bestuur, geen enkele kerk, be
langrijk als monument, veilig in han
den van het kerkbestuur.
De bouwkundige schoonheid van
ons platteland kwam noodlottiger-
wijze in handen van lieden, vergif
tigd door burgelijke schijnbescha-
ving, zucht tot winstbejag en goed
koop effecten veleeenvoudigenvan
hart volgen in goed vertrouwen het
voorbeeld van hen, door het noodlot
belast met „de leiding”.
Dit goed vertrouwen der massa is
een zegen in een tijd, dat begrippen
heerschen, algemeen erkend als
goed, en een ramp wanneer begrip
pen heerschen die door de meest
fijnvoelenden, voorloopig hun tijd
vooruit, alreeds erkend zijn als bui
ten gevaarlijk uit aesthetisch oog
punt, in dieperen zin een zedelijk
oogpunt.
De schoonheid der oude platte-
landsbouwkunst is weerspiegeling
van een innerlijk bezit, dat in de
XlXe eeuw verloren is gegaan.
De bestaande godsdiensten ble
ken in dit opzicht een onvoldoende
rem.Ook de nieuwere kerkbouw is in
zeer weinig opzichten verheven te
achten boven de producten der
bouwkunst, die de behoeften van den
dag heeft te bevredigen. De geeste
lijken bleken 'in aesthetisch opzicht
vaak teveel de dragers van de bouw
kunstige voorocrdeelen der klasse
waaruit zij voortkwamen en de groo-
te macht ten goede, die de kerken
hadden kunnen uitoefenen, tot be
houd van de schoonheid van het
platteland, in zijn totaal uitdrukking
van nog levenden innerlijke waarden
bij de plattelandsbevolking, bleef on
uitgeoefend.
Een verdere factor voor de bouw
kunstige vernieling van het platte
land was het geforceerd vreemde
lingenverkeer. De trek naar buiten
ontstond, de waarde van restanten
van de schoonheid van het platte
land als bron van inkomsten werd
door de ondernemende drankslijten-
de en kamerverhurende midden
standers ten plattenlande ingezien
en natuurlijk streefden ook zij er
naar hun gebouwen dat summum
van burgerlijke schoonheid te geven
dat ook reeds den landbouwers had
voorgestaan. Zij speculeerden daar
mede op de behoefte van de naar
buiten-trekkers aan steedsch com
fort, echter op een wijze, die ook
hun producten belachelijk maakt in
de oogen der fijnvoelenden, voor-
noemd.
Het toezicht op al die bouwbe-
drijvigheid ten plattelande werd spe
ciaal in de kleinere gemeenten ge
legd in de handen van den dorps-
Abonnementsgeld: f 1.25 per half
jaar. (bij vooruitbetaling)
Zoolang men het abonnement niet
opzegt wordt men geacht abonné te
zijn.
Vervolgt.
Hoofd-enKiesp/jn^W
MIJNHARDT’S POEDERS J
WIE MAG LID ZIJN VAN DE
KAMERS?
Om verkiesbaar te zijn voor de
Kamer moet men:
1 Belg zijn door geboorte of de
groote naturalisatie bekomen heb
ben;
2 Het genot hebben van de burger
lijke en politieke rechten;
3 Den vollen leeftijd van vijf en
twintig jaar bereikt hebben;
4 Zijn domicilie hebben in België.
Om senator te worden moet men
minstens veertig jaar oud zijn Om
rechtstreeks door het kiezerskorps
als senator te worden verkozen moet
men daarbij, of wel zekere ambten
vervuld hebben, of wel zekere di
ploma’s bezitten of nog overeen ze
keren rijkdom beschikken. Om pro
vinciaal senator verkozen te worden
mag men geen deel uitmaken van
den raad waardoor men verkozen
wordt, noch gedurende het jaar der
verkiezing of gedurende de twee vo
rige jaren daarvan deel uitgemaakt
hebben.
Men mag niet tegelijk ambtenaar
zijn van den Staat en lid van het
Parlement en een ambtenaar die
verkozen wordt, moet kiezen tus
schen zijn ambt en mandaat.
WIE MAG ER STEMMEN?
Om kiezer te zijn moet men Belg
zijn door geboorte, of de groote na
turalisatie bekomen hebben en den
vollen leeftijd van 21 jaar bereikt
hebben; men moet daarbij op de
van kracht zijnde kiezerslijsten
voorkomen. De kiezerslijsten die bij
de aanstaande parlementsverkiezin
gen van kracht zijn, zijn deze die
verleden jaar herzien werden en
met 1 Mei 1932 in werking zijn ge
treden.
veldwachter, zijn daartoe benoodig-
de wijsheid puttend uit de bouwver
ordening, met behulp waarvan men
wenschte te voorkomen, dat het ge
bouw door zijn eigen gewicht in el
kaar zou vallen, maar die verder
geen enkelen eisch stelde op aesthe
tisch gebied. Geleidelijk werd de
veldwachter vervangen door den
knapsten timmerman ter plaatse,
die zich weldra verheugde in den
schoonen titel gemeente-architect,
echter niet in de uiterlijke en inner
lijke bevoegdheden die hem tot een
betrouwbaar wachter over de aan
zijn zorgen toevertrouwde gemeen
te en tot een betrouwbaar adviseur
van het gemeentebestuur, dat ten
slotte op hem drijft, zouden kunnen
maken.
Ook de provinciale besturen stel
len in aesthetisch oogpunt geen paal
en perk aan de bouwkunstige wan
daden, getolereerd of bedreven door
de besturen der plattelandsgemeen
ten. Wel voteeren zij groote bedra
gen voor wegenaanleg ter bereiking
van de schoonste gedeelten der pro
vincie, aan den anderen kant neemt
deze schoonheid door inferieure be
bouwing even snel af als de lengte
van het wegennet in K.M. toeneemt.
Op eiken viersprong, ontstaan door
de verharding van twee elkaar krui
sende zandwegen, ontstaan met
steun vaak van bierbrouwerijen, in
zeer korten tijd café’s, meestal ar
chitectonisch inferieur, waar de ste
deling kan uitrusten op weg naar de
schoonheid, die vernield wordt door
al te veel gelegenheden om uit te
rusten.
Zoo is er bijna geen stand op het
platteland of zij werkt mee aan de
vernieling van de schoonheid ervan
door het vernielen van oude schoon
heid en door nalatigheid in het bren
gen van nieuwe.
Verregaande smaakvergiftiging is
van al deze dingen op het platteland
gevolg, een smaakvergiftiging, die
zich allereerst openbaart in de in
richting der woningen. De prachtig
ste oude meubelen, nog geschikt
voor dezen tijd, worden verkocht,
of verminkt en moeten meer en meer
Dlaats maken voor zinlooze confec
tie op meubel- en versieringsgebied.
Op het gebied van de religieuze
wandversiering en beelden voor de
huiskamer vindt men bijna uitslui
tend exessen. De behaaglijkheid
van het echte oude boereninterieur
in zijn degelijken eenvoud, uiting
M
A
HIEDWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BAAkL’S
Doos 45ct. Per stuk 8 ct T"~Wl
Bij Uw drogist. H
