Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken
Zaterdag24Sept. 1932
28e Ja rgang i^o 39
Dit blad verschijnt Zaterdags
DRUKKER UITGEVERS:
Op Universiteits-Zondag*
VOOR EEN BETERE TOEKOMST
gege-
whfj. T?. 3Z>EC JOtvct cfc zooiv
Prijzen tier iidvertentie’s: Minstens
5 regels 75 et. Elke regel meer 15 ct.
Ad verten tie’s dikwijls herhaald en
bij contract prijzen bij overeenkomst.
men,
aan kardinaal Richard te
den is en zich sterker te maken voor
den strijd, die nog komen moet.
Maar vergeet men niet dikwijls
het voornaamste?
Vergeet men niet, dat wij bij on
ze zorgen voor de toekomst toch
vooral moeten denken aan het be
houd en de versterking van onze
geestelijke en zedelijke volkskracht?
Hiervan toch zal afhangen of en
in hoeverre wij deze crisis te boven
kunnen komen en zóó sterk in de
toekomst zullen staan, dat zulke,
aan menschelijke fouten te wijten
verwarring kan worden vermeden.
Op gezag van den Paus hebben
wij hierboven als de diepere oorzaak
der tegenwoordige ellende aangewe
zen, de geestelijke afdwaling, de
verloochening der ook op onze stof
felijke welvaart betrekking hebben
de christelijke beginselen.
Welnu, dan moet vooral in dezen
tijd met grooten ernst worden ge
waarschuwd tegen afbraak of zelfs
maar verzwakking van de bolwer
ken, die wij met veel offers hebben
opgericht, om onze geestelijke be
langen te bevestigen, om onze ze
delijke krachten te versterken, om
onze zoo ware en juiste levensbe
ginselen weer te doen heerschen op
elk terrein van Wetenschap, Staats
bestuur, Sociale Actie en economi
sche leiding.
Laten wij dit eens zeer eenvou
dig bewijzen.
Onder welke moeilijke financiee-
le omstandigheden ouders ook mo
gen verkeeren, hun laatste cent, om
zoo te spreken, zullen zij besteden
aan het onderwijs en de opvoeding
hunner kinderen. Op deze uitgaven
mag niet worden bezuinigd. Het be
treft immers het zedelijk weerstands
vermogen van die kinderen voor de
toekomst.
Verstandige staatsbestuurders
handelen niet anders. In al de ons
omringende landen, waar de crisis
gevolgen nog veel erger zijn dan
hier en waar in werkelijkheid hon
ger wordt, kwamen bezuinigingen
op noodzakelijke uitgaven voor on
derwijs, kunsten en wetenschappen
eerst op de laatste plaats. Vóór alles
wil een volk zijn geestelijke goede
ren beschermen, omdat anders zijn
ondergang zeker is.
Wij behoeven niet uiteen te zet
ten waarom de beschaafde volken
van Europa op dit punt zoo offer
vaardig zijn. Hier ligt immers de
bron van hun vooruitgang!
Maar hebben wij deze offervaar
digheid tot behoud en vermeerdering
van kennis en wetenschap in het al
gemeen als feit te aanvaarden, hoe
enorm gewichtiger is dan nog het
bestaan en de bevordering van de
wetenschap, die in volmaakte har
monie is met Gods Openbaring
Wetenschap, die zich in haar vak
gebied opsluit en het verband met
het geheel verliest, erger nog val-
sche wetenschap, kan, behalve in
geestelijk, wat we thans ondervin
den, in stoffelijk opzicht nadeelig
zijn. Het is niet voloende te weten,
hoe we onze natuurlijke krachten
onder stoffelijk opzicht het best kun
nen benutten, maar bovenal is noo
dig de zedelijke normen te kennen,
volgens welke dit geschieden moet.
Gevaarlijk is kennis zonder deugde
lijke beginselen, want deze kan het
menschdom tot zedelijk en mede
tot stoffelijk verderf zijn.
Wetenschap is eerst dan waarlijk
tot heil van den mensch, als zij met
den volledigen mensch rekening
houdt. Daarom is noodig leiding
door gezonden hoogste redebegin-
selen en harmonie met Gods Open
baring. Alleen een harmonisch ver
bonden geloof-en-wetenschap kan
ons veilig leiden op alle levenswe
gen, Dit is vooral noodig om de man
nen en vrouwen te vormen, die wij
kunnen plaatsen op de hoogste pos
ten, om de zwaarste verantwoorde
lijkheid te dragen.
Wij zeggen dit alles hier zeer
eenvoudig, om door allen begrepen
te worden. Wij zeggen en herhalen
het telkens weer, omdat de hoogste
levensbelangen ermede zijn ge
moeid.
Wij zeggen het andermaal, nu in
de verwarring van den crisis de
grootste gevaren dreigen voor ons
geestelijk welzijn. Wij zouden een
nooekreet willen doen hooren. Het
gevaar bestaat reeds in werklijkheid
dat vele, overigens goede katholie
ken, gaan bezuinigen op hunne klei
nere of grootere uitgaven voor de
geestelijke schat, dien wij in Neder
land bezitten in onze katholieke
Universiteit!
Wij begrijpen, zooals nu wel ge
bleken is, de ontzaglijke moeilijk
heden waarin velen verkeeren. Maar
is onze taal niet rijk aan spreek
woorden, om aan te duiden dat de
(wijsheid niet door de zuinigheid
mag bedrogen wordendat wij niet
het beste, wat wij bezitten, mogen
Zwaar drukken de gevolgen van
de economische crisis landbouw,
industrie, handel en scheepvaart,
kortom het gansche bedrijfsleven
verkeert in nooit gekende moeilijk
heden. Honderdduizenden zijn mo
reel en materieel geslagen door de
ramp der wejkloosheid. Andere dui
zenden, vooral onder de zelfstandi
ge boeren, kunnen niet meer of ter
nauwernood nog bestaan van de
vruchten van hun arbeid. Weer an
deren verloren een groot deel van
hnn bezit. Het volksinkomen is zeer
belangrijk gedaald, het volksvermo-
gen met een derde verminderd en
bestuurders van Rijk en Gemeenten
zuchten onder de zorgen, om bij
stijgende uitgaven en dalende in
komsten begrootingen sluitend te
maken.
Dit is, in grove lijnen geschetst,
het beeld van den economischen
toestand des lands.
In de oorzaken zullen wij ons niet
verdiepen. Slechts meenen wij even
de opmerking te moeten maken, dat
de groote crisis, die nu in alle lan
den heerscht, vooral een gevolg is,
niet van onveranderlijke economi
sche wetten, maar van geestelijke
afdwaling, van verloochening door
verantwoordelijke leiders en open
bare bestuurders der eeuwige chris
telijke beginselen.
Niemand minder dan de thans
zoo roemrijk regeerende Paus Pius
XI heeft dit in zijn jongste encyclie
ken helder uiteengezet, zoo zelfs,
dat één dier omvangrijke encyclie
ken in de toch niet christelijk gere
geerde Vereenigde Staten van Ame
rika letterlijk werd afgedrukt in de
Handelingen van het parlement.
Laten wij dit grondig overwegen.
Het is van levensbelang.
Ongetwijfeld hebben allen, die
dit lezen, reeds maatiegelen geno
men, om voor zich zelf en anderen
te bestrijden. Vanzelfsprekend zal
hierbij het eerst aan materieele be
langen zijn gedacht. Dit is natuur
lijk. Gelijkgezinden hebben vereeni-
gingen gesticht of versterkt. Nieuwe
economische instellingen zijn tot
stand gebracht of, bestaande, uitge
breid. In particuliere huishoudingen
zoowel als bij overheidslichamen
zijn bezuinigingsmaatregelingen ge
troffen. Men doet alles, om in stoffe-
lijkcii zin te redden, wat nog te red-1
offeren om te behouden, wat van
mindere en vergankelijke waarde is?
Weet men, wat Paus Pius X
schreef
Parijs?
„Het Institut catholique (de naam van
de katholieke Universiteit in Frankrijk)
moet tot iederen prijs in stand gehouden
worden Beroofd van de hulpbronnen,
die de wet u waarborgt aldus de Paus
gedwongen om voor alles, wat tot
handhaving van den eeredienst noodig
is, de milddadigheid der geloovigen in te
roepen, zult gij dikwijls slechts met moei
te kunnen voorzien in de zoo groote
nieuwe behoeften en gij zult zooveel mo
gelijk de uitgaven moeten beperken, die
ofschoon nuttig, toch niet in de eerste
plaats noodzakelijk zijn. Maar wij zou
den niet willen, dat deze zuinigheid ook
maar in eenig opzicht tot schade werd
van het Instituut. Dat mag mei gerekend
worden onder de dingen, die in geval
van nood zouden kunnen worden opge
offerd. Dat behoort veeleer tot de zaken
die tot iederen prijs in stand moeten
worden gehouden.”
Zóó spreekt de Paus, de Vader
der Christenen. Zijn Fransche kin
deren verkeerden in den grootsten
nood, maar hij bezwoer hen, hunne
offervaardigheid niet te verslappen,
waar het gold de instandhouding
van de katholieke universiteit. Die
woorden herhalen wij, nu zulke ver
slapping dreigt in Nederland.
Allen weten, wat ons ideaal is.
Wij streven naar het bezit, het
behoud en de uitbreiding eener uni
versiteit, die niet gedragen wordt
door weinig rijke menschen, maar
die gedragen wordt door het gan
sche volk, van hoog tot laag. Daar
om is elke gift, hoe gering ook, wel
kom en wordt met minstens even
veel dankbaarheid aanvaard als het
rijke geschenk van den vermogen
de. Het zijn de vele giften, het is de
algemeene offervaardigheid, die in
het verleden grootsche werken heeft
gebouwd en ons katholiek volksdeel
tot emancipatie bracht.
Van ieder, van den arbeider, den
werkgever, den boer, den midden
stander, den ambtenaar, den door
God met aardsche goederen geze
gende, verwachten wij hulp en steun
een offer, klein of groot, maar met
liefde en uit heilige geestdrift
ven voor de groote zaak van onze
Katholieke Universiteit.
Dan behouden en versterken wij
dit bolwerk van geestelijke volks
kracht en zullen wij de gevolgen
Abonnementsgeld: f 1.25 per half
jaar. (bij vooruitbetaling)
Zoolang men het abonnement niet
opzegt wordt men geacht abonné te
zijn.
BAARL’S
bob ffl mm™
