11
Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken
Z’n Weledelgestrenge.
I
I
Zaterdag 20 Nov. 1926
21 ste jaargang &g 47
Dit blad verschijnt Zaterdags
'I
veron-
1
>1
DKUKKKK -UlTiiEVKB
x:>sec JOTVG-E<AtJ]M.;H;M*si
Prijzen der advertentie’s Minstens
5 regens 75 ct. Elke regel meer 15 ct.
Ad verten tie’s dikwijls herhaald en
bij contract prijzen bij overeenkomst.
Abonnementsgeld f 1.25 per half
jaar. (bij vooruit betaling)
Zoolang men het abonnement niet
opzegt wordt men geacht abonné te j
rijn.
maar gezegend zij God, die als de
eeuwige Herder zijne kudde niet
verlaten heeft, maar haar ten be
kwame tijde heeft geholpen. Eerst
wierp Hij Petrus Poteau neer, die
maandenlang ziek was, ten gevolge
van pijn in beenen, waarbij later
een onbekende ziekte kwam. Hij
werd dikwijls bezocht door den
predikant, en den ketterschen kos
ter met hunne vrouwen, terwijl ik
mij niet om hem bekommerde, als
om een dood iidmaat. Zelfs toen
Ivone van Asten mij kwam aauspo-
ren, om hem te bezoeken, weigerde
ik zeggende, dat hij in ’t openbaar
ergernis had gegeven omtrent den
Godsdienst en dat hij daarom een
beleefdheidsbezoek niet waardig
was van een vertegenwoordiger van
den katholieken Godsdienst, maar
dat ik altijd bereid was hem te
bezoeken, ais hij wilde terugkeeren
en zich bekeeren. Maar <>m den
*?hyn van plicht*verzuim te vermij
den, stuurde ik Gerard Mutzaerts
naar den zieke, om hem te onder
vragen over zijn bedoeling; deze
antwoordde mij, dat hij veel had
gesproken over zijn twist met den
schout, maar van mijn bezoek niets
wilde weten, en dat ik niet behoefde
te komen, als ik niet geroepen werd,
’s Avonds stuurde zijn schoonbroer
mij een boodschap, of ik zoo goed
wilde zijn, hem éénmaal te bezoeken
omdat hij tot het katholiek geloof
wilde terugkeeren, maar dat ik het
H Sacrament of de heilige olie niet
moest meebrengen.
met z’n zustar terug zou zijn, of
Luint. Telliuga ’n doos Ai-dathc-iga-
retten moe wou geven en of er
melkchocla klaar zou staan, want
de koffie léék hier welgamollewater.
En dadelijk daarop snorde de zij
span met ’n knal onder langs ’t
raam den steenweg op. Wat moest
ie nou doen om z’n tijd door te ko
men? In bed had ie geen rust, in
ontbijten had ie geen trek. Dat Zon-
dagsche dejeuner was altijd hetzelf
de: blokworst op ’n schaaltje, goud-
sclie kaas onder ’n goedkoop» stolp.
Lezen? Over den oorlog? Om misse
lijk van te worden: «wij lieten met
was ontzet; hij had ook moeilijkhe
den met de Gemeente, en wij waren
dikwijls door hem en nog meer door
zijne vrouw uitgenoodigd, om deze
uit den weg te ruimen, maar omdat
<lit niet gelukte, verzuimde hij al
tijd de kerk en de laatste jaren ook
de Paaschcommnnie. Hij had een
zoon, die bij den ouder-drossaert
van Breda, Buycx inwoonde, van
wien hij veel hulp en bijstand ver
wachtte. Deze nu, Petrus Poteau
geheeten, begon aanstonds na de
komst der ketters de ketterij te be
lijden en hun kerk te bezoeken. Hij
had ook een dochter, die met een
jongen man was gevlucht, nadat
deze een ander meisje misleid had,
welke mij verboden had, om het
huwelijk van dezen jongen man in s
te -jogaueu Itttuvr was er nog
een andere inwoner van dit dorp,
maar geboortig uit Alphen, Thomas
van der Vloet, die vroeger secreta
ris van drie dorpen 1) geweest was,
maar omdat zijn schoonbroer schout
te Alphen 2) was, dit dorp in alles
had bestuurd toen Nicolaas
Pauli wegens het katholiek geloof
zijn ambt als secretaris moest neer
leggen, schijnt bij weer gesoliciteerd
te hebben, ofschoon dit niet zeker
is, was hij in het geloof wisselval
lig of twijfelend, voor zooverre men
dit hieruit mag besluiten, dat hij
drie zijner dochters aan ketters uit-
begrijp je de ouwerwetsche de
gelijkheid. Maatlater had ie daar
veel spijt van gehad, want de 2e lui
tenant van de militie, die bij den
notaris in kwartier lag, had er tegen
zijn gastheer over gekletst. Nou
moest ie daar morgen avond ’n glas
wijn gaan drinken en voor geen hon
derd gulden wou ie, dat ze d’r weer
over begonnen. En hij lag dien Za
terdagnacht onrustig te woelen
tusschen de harde dorpslakens. Had
ie maar£ liever even naar huis ge
gaan in politiek dan had ie
met fatsoen kunnen bedanken.
Maar van der Mandele had tegen
morgen middag ’n dineetje besteld,
gezellig met z’n viertjes, want z’n
zuster zou ie gaan halen met de zij
span Verschoor de militie-luitenant
was ook geïnviteerd. - Stom dat
ie geaccepteerd had, want dat was
nou al de vijfde Zondag, dat ie niet
w naar huis had willen gaan. Nou
had, had ie me waarachtig zitten moestie Maandag weer ’n postwis-
liegen, dat Corry d’r vader notaris sel opsturen: Mevrouw C. Tellinga,
was geweest, zoo’n dorpsnotaris telkens kreeg ie ’u onverklaarbaar
huwelijkte; twee bleven katholiek,
maar de derde, Cornelia zwoer haar
geloof af en ging over naar de ket
terij. De man der jongste beloofde
voor mij en mijn voorganger op den
dag van zijn huwelijk iu de sacristie
dat hij katholiek zou worden, maar
hij heeft tot nog toe zijne belofte
niet volbracht. Ik geloof dat de an
deren dit ook beloofd hebben, maar
op Calvinistische wijze, volgens
welke meineed geen misdaad is, als
het hun godsdienst betreft. Intus-
schen benadeelde de vader aldus ten
zeerste zijne dochters, omdat derge
lijke huwelijken niet alleen nadeelig
zijn, maar omdat er ook gevaar voor
ketterij uit voortkomt voor de kin
deren. Tot heden echter heeft Adri
ana haar kinderen altijd in hetgeloof
opgevoed, en de vader zelf heeft van
den kant zijner kettersche familie
geoote moeilijkheden ondervonden:
s ms zelfs heeft hij tegen hen het
hij bij anderen over de aaarosping
der Heiligen en de zielen van het
vagevuur sprak in strijd met de
katholieke leer. Hij kwam ook zel
den in de kerk, «podagra” voor
wendende, verzuimde ook een enke
le keer de Paascommunie, evenals
zijne vrouw, die daags voor Aller
heiligen ziek werd.
Bij het opnieuw benoemen der
ambtenaren werd Thomas van der
Vloet schepen, evenals de vroeger
genoemde Petrus Poteau en Arnol-
dus van Gilse,
Ik vreesde groote moeilijkheden,
wee gevoel, als ie dat adres schreef.
Waarom sliep ie nou niet in? Als
Doortje of kleine Koos vroeger hal
ve nachten lagen te jengelen, sliep
ie er vast doorheen en nou nou
die «boerenhengsten” daar beneden
voor hèm alleen mekaar zachtjes
goeien avond riepen, nou kon ie de
slaap niet te pakken krijgen. Stel je
nou eens voor, dat ie nou es nie ge
trouwd was zou er dan wel een
vuiltje aan de lucht zijn? Zou ie er
dan niet naar snakken om morgen
vroeg voorgöstdd te worden aan
Toeti van der Mandele? Op ’t por- j
tret alleen zou je verliefd worden. BHI
Hij zou ’n witte boord onder z’n succes’n mijn springen en bezetten
rooie kraag aandoen, even, met ’n
fijn randje d’r boven uit laten ko
men. En ’s morgens stond ie moe
op, onrustig nogen knorrig ge
stemd, omdat nou in vollen omgang
de beklemming voelde van Corry,
Moekeen de vroegere «rompslomp”.
Juist toen ie z’n jas aantrok, kwam
’n kerel de boodschap van van der
Mandele brengen, dat ie om tien uur
den kuil” »de vijand slaagde er in
tot in onze Voorste linies door te
dringen” «een tegenaanval joeg
er hem onmi ldelijk weer uit”. Het
leek wel of ze vooruit formulieren
lieten drukken, dan I a ’den ze den
datum èri’t aantal do ion maar in
te vullen. As ie Verschoor es op
ging zoeken? Maar die had di nst,
depostenen patrouilles cou trJei ren.
Bijdragen tot de geschiede- dit dorP>die Iaus schepen geweest
n i was, en omdat hij (zooals ik veron-
niS Van oaerle, derstel) den schout in alles tegenge-
DE INVOERING DER HERVOR- j werkt had’ uit W ambt door dezen
MING TE ALPHEN EN BAERLE.
V.
i Alvorens de Predikanten hier hun
▼aste verblijfplaats hadden (hetgeen
in het jaar 1653 midden Februari
geschiedde), kwamen ze enkele ma
len naar hier en naar Ulleoothen,
vooral de eerste maanden na de ont
heiliging der kapellen; en ieder
trachtte door meegekomen aanhan-
hers het volk te bewegen, naar hun
preeken en gezangen te komen
luisteren; maar het bleef standvastig
in het geloof en vermeed standvas
tig hun bijeenkomsten, zoodat die
predikers moedeloos hun begonnen
plan eindigden, en het dorp in
kalmte bestuurd werd, behoudens
de verhaalde moeilijkheden w^ar
verblijfplaats hadden en de veran-
dering der ambtenaren aanstaande
was, zoodat allen, die van het geloof
wilden afvallen, een zetel als Sche
pen konden krijgen, waren er, die
hiernaar haakten; en reeds vroeger
was er hier iemand, die zich open
lijk als Calvinist gedroeg, nadat hij
bij zijn huwelijk gehuicheld had
katholiek te zijn, n.l. Arnoldus van
Gilse, die in zijn jeugd met deze
pest schijnt besmet te zijn ge worden,
evenals zijn broer. Na den vrede
werd dit nog erger met hem. Dan
was er nog een andere inwoner van
10
En luitenant Tellinga vond die
atille vereering ’n intens genot. Hij
merkte dadelijk aan den militairen
wielrijder, notabene ’n meester in
de rechten dat die ’t heerlijk
vond als frère en compagnon met
hem den kantonnements-com-,
mandant in ’t zelfde hotel te mo
gen logeeren. Eu die jongen smeet
met't geld. Vandaag kocht ie ’n
motor zus, morgen 'n motor zoo
en verleden week had ie ’n splinter
nieuw zijspan aangeschaft. Toch
was die jongen zijn mindere al was
’t’n schatrijke knul Hij kreeg dan
ook ’n angstbeving als ’t apropos op
z’n vrouw en z’n vrouws familie
kwam, want eens in ’n deftige loyale
roes, toen van der Mandele, de mo
torrijder op cbampie getracteerd
had, had ie me
BAARL’S
i
'X-'
■a,
IS- EN ADVERTENTIEBLAD
1*4.-wu r -—r- -—r i^»mi n TM: rw -
-««g*-*^**1*^ ww mm -..w- -r-
Oui .Cl* «JC7L& t aouv j