win 41K i 111 fit Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken Z’n Walsdelgastrenge. 21 sta jaargang 'V, 43. Zaterdag 23 Oct. 1926 Dit blad verschijnt Zaterdags Bijdragen tot de geschiede- Heer Pft8toor> zijn. Roosendaal ’n en er was geen een OKUKK JfiK- r.i'GKV KK :to3HG jrc>'.rM'cavjssjk. xTJMtJBïX!® Prijzen der adverfentie’s Minstens 5 regens 75 ct. Elke regel meer 15 ct. Advertentie’s dikwijls herhaald an bij contract prijzen bij overeenkomst. t ij den, daerover volgens mijnen last, tegen» u te procederen, hierop mij verlaetende. (onder stoudt) den Drossaert ende Schonteth der Stadt en Lande van Breda. (meer onder stondt) Oor. Aertsen. (ter syden aldus) Actum Breda, 23 Junii 1648.” En waarlijk, deze aankondiging, die voor niemand droeviger Was, werd door de toehoorders ontvangen 1 .4- 1 i. r.l. 4- zw. rr z. z\ .1 4- en ik ontving en ins dazen brief op den feestdag van de Geboorte van den H. Joannes den Dooper vóór de vröegmis. Onder de Mis beklom ik den preekstoel en las ik dit strenge en wreede Edict voor aan het volk en ik zeide hun, dat de schending der trouwbeloften, het verzuim in het kerkbezoek en het bedrog bij de tienden vooral de oorzaken ^va ren van deze ramp; ook besprak ik het troostrijke feest van dien dag, en legde er den nadruk op, dat de zaligheid alléén te vinden is in het geloof der Roomsche Kerk. En aldus nam ik afscheid van Kerk en Ge meente. geven en, toen ie in de alkoof lag was ze heel zacht begonnen met z’n kapotjas uit te borstelen, had z’n buitenmodel koppelplaat met bril lantine netjes opgedofd en nou zou ze z’n sabelkoordjos nog even in de pijpaarde zetten. Zoo’n Zaterdag avond was er altijd heel wat te doen eer d’r huiskamer aan kant was. Z’n ondergoed moest ze ook nog na- kijken, want ge wou voor geen geld dat er op «spectie” ’n band aan de pijpen van z’n onderbroek mankeer de of dat z’n sokken honger” had- om de Breda, Rukvcn. bl. 12. 2) Gerardus van H rdegom, geb. te Mechelen 28 April 1617, geprofest te Toügerloo 24 Dec. 1637. kapelaan te Alphen 20 Dec. 1644, kapelaan te Baerle 2 Juli 1648, pastoor te Baerle. 8 Dec i649 waar hij Pastoor Leppens (f 6 D; c. 1649) pvolgde eu overleed 3 Oct. 1675. (Ne- crologium de To.ngei 1 o). 3) Dit handschrift beinsttnu in het archief van de parochiekerk van Baerle- Hertog, verhaalt de voornaamste gebeur tenissen der parochie, vooral lijdens pastoor van Hoidegoui. Do té^--nwecrdi- ge pastooi V. Macs, w.-s zoo welwillend, mij in de gelegenheid te stellen, het te i Moeke Stevens. En toen ze ’s avonds, terwijl d’r man iii’t voorkamertje zat te lee ren, d’r kinderen stond te wasschen en te yerschoonen, bedacht ze met trots, dat er geen onderofficierakind zoo kraakhelder uit kon zien, ais een van de haren, geen knoop, geen aan maukeeren. De groote dag voor ’t examen kwam eindelijk in zicht, en ze was m’n neef aan ’t er heel blij om, want z’n zenuwen ’n boekske zus, centen voor ’nboekskezoo, potlooien gezangen te ontheiligen; vervolgens kwamen zij naar buiten waar onder den lindeboom tot eenige bijgekomen inwoners een lange predikant, Re- nesse geheeten, begon te spreken over de verdiensten der ketterij. Maar eene vrouw werd zoo opge wonden, dat zij den predikant met slijk wierp, wat tot eer der Aiphe- naren strekt. Hierop eindigde de redenaar met veatoorud en verontwaardigd tegen haar uit te varen. Er woonde toen te Alphen één ketter, Jan de Jonge geheeten, die later een moord be dreven heeft en nu gevlucht is. Bij hem namen de predikanten hun in trek, maar de Drossaert ging naar den onder-schout de Roy, en ver volgens keerde hij terug naar Breda terwijl hij zijn onder - drossaert Buycx 8) met de soldaten achterliet. V/ordt vervolgd. H. v. d. Broek, Reet. melestick, ’t meest er toch Mlemaal maar af. En, teen ie eindelijk ’s morgens de deur uitghg, was ze geen huif mensch meer: ’n kop sterke koffij was alles wat ze door Abonnementsgeld f 1.25 per half jaar. (bij vooruit betaling) Zoolang men het abonnement niet opzegt wordt men geacht /labonné. te 1 n 1 lek laste U door ordre van sijn j RIS Van baei 16, Hooght, dat ghij u voortaen met DE INVOERING DER HERVOR- geen kereken dienst meer en i MING TE ALPHEN EN BAERLE. J hebbe“ tö bemoeyen, verbiedend t mede door ordre als vooren, datghij s A i u niet bevoorderen en suit yetwas I »Zoodra de vrede te Munster tot van u cieragiëu, scilderijen «stand is gekomen, troffen de Sta- yet8 dat aen de kereke depen- »ten-Generaal maatregelen om het deert, daaruutte nemen oft te laeten S «protestantisme voortgang te doen tiemeQ) en oft sulckx war, dat al- maken in het veroverde Brabant. p^ede yet vervoert waere. soo laste „Bij plakkaat van 16 Juni ,1648 f y hetzelve in aller haest te herstel- „werden de kerken gesloten’. l)£ien)Opdaticknietgenootsaecktwor- Aldus wordtin korte koude woorden - een «geschiedenis van ellende en «dapperheid” geteekend. Wat in ’t bijzonder deze «maat «regelen” te Alphen en Baerle aan gaat, hierover verhaalt ons een tijd genoot, pastoor van Herdegom 2), in de «Annales Baerlenses” 3). het volgende 4) «Intusschen werd in het jaar acht en veertig de vrede voor het vader land algèfcouuigd en Kort daarna ue oorlog voor den Godsdienst. Want er kwam een zeer wreed Edict, waardoor de Hollanders alle pries ters verbanden in de Meierij; hun voorbeeld werd gevolgd door den prins van Oranje, die zich alle ker- kelijke goederen en kerken van de Baronie toeeigende. De uitvoerder van de aanvallen op de kerken was de Drossaert van Breda, Aertsen ge heeten, die daags vóór het feest van den H. Joannes den Dooper een gelijkluidend schrijven zond aan de pastoors van Alphen, Baerle,Ci)aam en den kapelaan van Ullecothen. Dit schrijven luidde als volgt: 6 Als d’r man van wacht kwam, zorgde Corry altijd, dat de kinderen de deur uit waren, want anders kon ie niet rustig liggen. Als ’n man goed is, mot j’m goed laten. En nou vooral, nou ze gehoord had, dat ie van plan was, weer lessen te nemen, om Luitenant te worden, nou ie weer met z’n hoofd moest gaan werken, nou moest ie zeker z’n ordentelijke portie slaap hebben. den. Ze lachte inwendig Ze vond ’t lollig officiers vrouw te i militaire uitdrukkingen, die ze al- spelen, eerstens om de centen tweehonderd gulden voor t form en officierstractement, as ie dienst had, maar ook om ’t feit, dat d’r mans familie «aap wad edde mooi jong” begon te speulen, omdat ie «stand”kreeg. Ze had ’m eerst ’n flinke portie aardappelen met snijboonen en ’n stuk runderlap ge- wat ie allemaal in z’n kop had zitten. En hij leek wel tien jaar jonger geworden, grotsig, grotsig, als ’n j hond met twee staarten Ja je kon j wél zien dat ie van deftige familie j; was. Z’n luitenantspak zou ’m goed staan en ze had kans dat ie niet meer met haar of moeke de straat bandje zou ergens op wou. Hij begon alweer te spreken van «m’n ouwe heer, de gepensio- neerdkapitein”, »l_‘_ -- ministerie”, en dan kon ze wel eens vraten ’mop. En dan: ieder oogen- de duuvel in krijgen, want ze had blik centen voor n L hooren vertellen, dat z’n vader in - ’n huis woonde, waar geen blind dubbele centimeter, ’r- stuk_ gom- ,nten tijd gebruikte. Och,'als je met ’n paard schaai koudoen Had zij hèm z’n uni- j sergeant getrouwd bent, wor je ten j of hij haar achterna geloopen? Had it, as ie laatste ’n «marrekentster” of je i M >eke geen vreemde hulp achter feit, dat wilde of niet. Als ie nou om de j ’t buffet moeten zetten? Daarom: al liefde van alles maar door z’n exa-ging ie op z’n kop staan, de boorden men voor luitenant kwam, want z’n en manchetten deed ze de deur d r keei hau kui»nc.n viijgen. mond stond er nie over stil. Aparte niet uit. Acht of negen gulden vast ie later geen cent vergoeding knjge «cussus” in de kazerne, kaderot fe- in de week; en er was geen een al zou ze nog hen waschklanten mj ningen.lijntjes-exceroeeren,officiers- waschvrouw die zoo glanzen kon, moeten nemen, offiz n luitenantspak Heer Pastoor, lok laste U door ordre van sijn s su||. j met veel gezucht en geween, zoodat d u" góheel de kerk schreide en klaagde. Wij moestee ook de Renteboeken der Beneficie’s uitleveren aan den Rentmeester van den Prins, en bij die gelegenheid kwam ik te weten, dat in de kerk van Baerle, omdat ze onder den Hertog stond, de uit oefening van den Katholieken Gods dienst niet verboden was. 5) Daarom bc sprak ik dit met de voornaamsten van Alphen, en ging ik naar die parochie, om van daar uit de Al- phenaren te helpen. Hier nu was ik zeer welkom, want de heer Pastoor was nog ziek en de kapelaan was afwezig om naar een andere plaats te jfolliciteeren. 6) Daaróm kwamen op aan dringen van den schout mijnheer Adrianus ACtum orena, zo uuuu v 7) in pagtorje enkelq Ik was toen kapelaan te Alphen. schepenen bijeen met dep Secretaris vah <K>n nei bég, en uk ifióöï wuu. werden besproken en beschreven, waaronder zij mij als kapelaan zou den aannemen, meer voor den vorm dan in werkelijkheid Op den feestdag van het Bezoek vajideH. Maagd Maria kwam van Brada de Drossaert met een groot aajital soldaten en een wagen predi kanten. Toen zij in Alphen waren aangekomen, begonnen zij bijna al len, hetzij uit boosaardigheid, hetzij uit natuurnoodzakelijkheid, te bra ken tegen de muren van de kerk van den H. Willibrordus, daarna gingen zij de kerk binnen, om die door kettersche redevoeringen en oefeningen, en Joost möcht weten, t as de dochter van in’t voorkamertje zat te lee- BAARL’S DIS- ES ADVERTENTIEBLAD —j.:-Mflimnrtniiiiniiibimii winiii»irnm: "1 i Hooght, dat ghij u Vuumacu mu»

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Baarle-Nassau - Baarl’s Nieuws en Advertentieblad | 1926 | | pagina 1