r
De wansch der stervende
Weekblad voor Baarie-Nassau-Hertog en Omstreken
Zaterdag 2 Aug. 1919
Dit blad verschijnt Zaterdags
Veertiende jaargang No.31
Studenten en Revolutie,
DRUKKER-U1TGEVER
I
Dat de Hoogescholen of Univer-
■iteiten ook in vroegere eeuwen
meer dan eens broeinesten waren
van ongeloof en dwaalleeren, word
door de geschiedenis voldoende be
wezen, zegt de Gelderlander. Nie;
minder waar is het, dat hoogescho
len niet zelden de bron waren, waar
de stroom van oproer tegen het ge
zag zijner oorsprong nam.
De invloed der universiteiten is in
den loop der eeuwen misschien we
verminderd, doch bleef op menig ge
bied nog zeer groot, al deed hij zich
ook op andere minder openlijke wij
ze gelden.
Het grootste gevaar, dat de wereld
op ’t oogenblik bedreigt, en al
schijnt zij ook uiterlijk j-ustig
voorloopig zal blijven bedreigen, is
het bolsjewisme. En nu is het niet
van belang ontbloot, er eens op te
wijzen, hoe het Bolsjewisme bijzon
der aan de Russische universiteiten
bevorderd werd. Zoo ook had reeds
in vroegere tijden het Nihilisme on
der de Russische studenten talrijke
aanhangers en ijverige propagandis
ten. Doordat de Russische studenten
zoo ijverig deelnamen aan het poli
tieke leven, was in dat land de soci
ologische en staathuishoudkundige
wetenschappen van groote beteeke-
nis.
Toch zouden bij den lagen stand
der volksontwikkeling die oproerige
•n revolutionaire ideeën weinig in
gang gevonden hebben, zoo weder
om vooral de studenten niet gezorgd
hadden, dat die wetenschap op tal- studenten was tot
1 IjT A «TülrVAT» /I Z"XZ-» V, V* n 4- o.*>l-> x» xsl 1 x» tn. x3 .1 - 1 1 1 1
het volk werd bijgebracht. Vooral
in Rusland moest het lokmiddel: af
schaffing van alle privaatbezit en
verdeeling van alle grondbezit,
geestdrift wekken bij een volk,
waarvan het overgroote gedeelte
toch niets bezat en dikwijls niet veel
beter dan vroeger de lijfeigenen be
handeld werd. Wij zien ook, dat in
Rusland onder de leden der Roode
Garde” talrijke studenten waren,
die tevens als gare ijverichtste wer
vers dienst deden. Ook nu nog wor
den de Russische universiteiten
door de volksleiders benut om de
bolsjewistische beginselen meer en
meer onder’t volk te verspreiden-
Dit geschiedt o. a. vooral door avond
cursussen voor werklieden, welke
cursussen zeer goed bezocht worden
Hetzelfde doel beoogen de volkslei
ders ook door het bezoek der Hoo-
gescholcm voor zoowatiedereen toe
gankelijk te maken en in de meeste
gevallen geheel kosteloos. Ook wor
den er reeds plannen gemaakt voor
eengroote «Volksuniversiteit”, wel
ker bezoek geheel vrij zal zijn en
die geheel op Staatskosten zal on
derhouden worden. Volgens berich
ten uit Rusland is de zucht om te
leeren onder de Russische arbeiders
en zelfs onder de boeren door de ge
beurtenissen van het laatste jaar
zeer opgewekt, en velen, die daar
vroeger zelfs niet aan dachten, zoe
ken nu hun deel van de wetenschap
machtig te worden.
Bij de meerderheid der Duitsche
een hoofdrol speelde, o.a. een der
beruchtste van allen St. Toller.
Door den invloed der universi
teitsstudiën is het ook te verkiaren,
waarom er onder de bolsjewistische
en spartacistische leiders zoovele
Doctors (vooral der philosophie,
doch ook van ’t recht en der staats
wetenschappen) zijn. In Duitschland
noemt men zulke leiders «Edelanar-
chisten”, n.l. hen die niet uit eigen
belang of winstzucht” doch uit ide
ale beweeggronden het communisme
ondersteunen, doch onder de le
zers hunner geschriften zooveel
kwaad hebben aangericht. De onbe
kendheid met het werkelijke leven
en zijn hartstochten en het z.g. «ide
alisme” van zulke «edelanarchisten”
zijn echter geen voldoende veront
schuldiging voor hun verdervelijk
drijven metzijn rampzaligen invloed
op de menigte. Zulk idealismegrenst
aan waanzin. En met hun schoon-
schij nende woorden en hoogklinken -
de phrasen verleiden zij het volk,
dat niet bij de theorie blijft staan,
doch dat door daden, daden van ge.
weid en oproer een z.g. ideaal zoekt
te verwezenlijken, doch van dat
ideaal slechts de grijpbare stoffelijke
voordeelen najaagt. Vermelden wij
nog, dat Duitschland ook verschil-
gereed te zullen houden, verwijder
de zich de dame.
Zij ging onmiddélijk naar haar
dochter.
Deze ontving de tijding met een
hoonende lach, maar nam zich voor
zich met gelatenheid in haar lot te
schikken.
Moeder en dochter verlieten ’t
tooneel harer huwelijksspeculaties
met een lachend gelaat, maar met
nijd en haat in het hart.
Het vertrek van de beide dames
veroorzaakte niet veel droefheid in
’t huis van den heer Seewald; zij
waren tegen de dienstboden trotsch
en onvriendelijk endus niet bemind.
Juffrouw Vogel was hartelijk blij
dat zij van de dames verlost was,
maar Leontine werd beangstigd en
verontrust door hetgeen de huis
houdster als de reden van het ver
trek beschouwde.
Het is een bowijs dat het den heer
Seewald thans ernst is.
Waarschijnlijk heeft hij de dames
duidelijk te verstaan gegeven, dat
het eindelijk tijd werd dat zij heen.-
Prjjs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regel» 75 cent, elke regel meer
15 cent.
Kleine advertentiënéénmaal 40 cent twee
maal 70 cent, voor elke plaatsing meer
30 cent.
-
Bertram bedankte haar.
Toen volgden eenige oogenblik-
ren stilte die mevrouw Siegel het
eerst verbrak.
Ik kwam om twee redenen, be
gon zij. Vooreerst wilde ik u geluk
wenschen, ten andere moet ik u
mijn leedwegen betuigen dat ons
jezoek, gedurende hetwelk we zoo
veel genoegen mochten smaken, niet
anger duren kan.
Dat spijtme, antwoordde Bertram
Mij ook, mijnheer Seewald. Mijn
dochter en ik hebben veel van uw
jastvrijheid genoten. Maar we moe
ien toch eens vertrekken en ’t is het
jeste dat we dit nu doen. Zelfs in
dien er niets anders ware dat me
verhinderden hier langer te blijven,
zou ik er toch niet toe kunnen be-
sluiten; ge zult hier zeker veel ver
gen den heerSeewaldte verbitteren, anderingen laten aanbrengen en
nieuwe meubelen aanschaffen, en bij
die drukte zouden we maar in den
weg zijn.
Toen zij dit zeide, werd haar ge-
aat door een boosaardige trek ont
sierd; slechts met moeite kon zij
Bertram had haar kunnen zeg
gen, dat Hedwig sinds lang doorhem
werd bemind dat hij haar reeds j a-
ren kende en, wist met haar geluk
kig te zullen zijn, maar hij ging met
mevrouw Siegel niet op zoo vertrou-
welijken voet om, om haar zulk een
mededeeling te doen.
’t Gerucht heeft waarheid gespro
ken, zeide hij eenvoudig. Ik gevoel
achting en genegenheid voor freule
Krohn en hoop haar weldra mijn
gade te mogen noemen.
Mevrouw Siegel stond op.
Zij was te verstandig om te laten
blijken wat er in haar binnenste
omging, en door bitse aanmerkin-
Zij reikte hom de hand en deed
alsof zij recht in haar schik was en
zeide:
Ik wensch u veel geluk, mijn
heer Seewald, en wel van ganscher
harte.
Abonnementsprijs
125 cent per halfjaar.
(Bij vooruitbetaling.)
Proefnummers worden op aanvraag gratis
toegezonden.
de politiek niet zeer in aanzien, hoe- i chen. De geschiedenis der oproeren
Wel nnk nnrlar bon zlz. 1.. 1 1i
veel propaganda voor het Socialis-
\i erd dit als met een slag geheel
rijke wegen door het geheele land
wel ook onder hen de laatste jaren j in deze beide steden heeft klaar be
veel propaganda voor het Socialis- wezen, dat studenten daaraan een
me gemaakt werd. Na de Revolutie groot aandeel hadden en vooral als
werd dit als met een slag geheel an- volksopruiers dienst deden. Vooral
dors en overal begonnen de studen- j in München waar onder de leiders
ten-vereenigingen zich met de poli- der revolutie meer dan een student
tiek te bemoeien. Spoedig ontstond
een «Bond van nationaal-Duitsche
studenten”, die zich de bestrijding
van het Socialisme ten doel stelde.
Deze bond, die op zeer zwakke grond
slagen bleek te staan had geen lang
bestaan en weldra vormden zich
twee andere politieke studenten-
groepen, waarvan de eene zich aan
sloot bij de «Duitsch-nationale Par
tij”, de andere bij het Centrum. De
eerste wil alleen politieke voorlich-
^big, de andere ook vorming tot
C ntrums-leiders.
De socialistische studenten, heb
ben nog geen eigen vereeniging,
doch vele studenten en studentinnen
(vooral uit de plilosophischo facul
teit) houden het met het roode pro
gramma. «Ook”, aldus schreef in
Meij.l. de «Rheinischer Merkur”,
ook zijn er (d. i. aan de universiteit
van Bonn) spartacistisch gezinde
studenten en studentinnen. Doch
hun aantal wordt door velen over
schat. Ik geloof niet, dat hun getal
over de 100 gaat! In elk geval ge
noeg, om een gevaar te vormen.
AA ant de uitstekende agitatie en den
vurigen ijver, waarmede zij werken,
mag men niet onderschatten.” De
meeste bolsjewistische studenten in
Duitschland waren te vinden aan de
haar wrevel onderdrukken.
Zij had ook zoo vurig gewenscht
haar dochter meesteres op Windis-
krona.
Zij had er met al haar sluwheid en
volharding naar gestreefd, om dat
doel te bereiken, hadzijgeintrigeerd
gevleid en gehuicheld. En nu was
het heeie plan nog in duigen geval
len.
De begeerde schitterende partij
zóu een andere ten deel vallen. Zij
had haar spel verloren, en was hoog
tijd dat zij zich terugtrak, want zij
zou haar kwade luim voortdurend
niet kunnen bedwingen.
De heer Seewald was wel vriende
lijk jegens haar, maar sprak geen
enkel woord om haar te bewegen,
haar bezoek te verlengen; ’t was
alsof iets in zijn binnenste hem toe
fluisterde, dat Hedwig geen bijzon
dere genegenheid voor de dames
Siegel gevoelde, en deze Hedwig
geen goed hart toedroegen.
Nadat hij haar had gevraagd,
wanneer zij dacht te vertrekken, en
beloofd had een rijtuig voor haar
voor korten tijd universiteiten van Berlijn en Mun-
BAARL’S
L
TZ>3ëC J OFJ<S-*»3Et A„X TIXZtTFmwy gag.
fflfS- EK ADVERTENTIEBU
44 (Overgenomen „Distr. Zevenb.”)
f "BH -w - UXV JJ.XZ l vz X V* V? A. X7 I 1
mTfiwnrwnioi.iTwiniiii.iii i«it«iiir-iutL.-
