Een en ander
I
■fa
De Katholiek van de daad
Gabbiel Palau, S. J.
Land- en Tuinbouw
Goede rogge.
Wordt vervolgd.
aan-
doop-
1
Over de Zonde.
De Engelen zijn gevallen, mijn zoon,
omdat zij weigerden mij te erkennen.
.Ook de menseden, die mij niet willen
erkennen, zullen vallen. Maar zoo uw
broeder door uwe schuld valt, zal ik van
u rekenschap vorderen.
Als uw onrechtvaardigheid zielen doet
verloren gaan, zult gij zo mij elk afzon
derlijk met woeker terugbetalen.
Wraak 1 wraak wraak 1 eens zult gij
mijn gerechten toorn zien nederdalen
over hen, die mijn volk verdrukken.
Tegenover de machtigen dezer aarde,
die onrechtvaardigheid plegen, zal ik
mij openbaren als de schrikwekkende
Almacht.
Onverbiddelijk zal ik mij wreken op
hen die mijn Naam belasteren.
Ik spreek in ’t belang der rechtvaar
digheid, Arme ik spreek in ’t belang
der rechtvaardigheid, Rijke.
Heeft uw voorbeeld iemand tot zonde
gebracht, laat dan uw voorbeeld er velen
bekeeren
Als uw woorden veel kwaad gesticht
hebben, kunt gij u slechts beveiligen
door uwe vroegere dwalingen duizend-
wert te veroordeelen.
Maar zoo gij uw gezag en invloed mis
bruikt hebt om de kleinen dezer aarde
te benadeolen of te misleiden, dan rest
u slechts één middelword de nederige
slaaf van eenieder, van armen en van
rijken.
Waarom streeft gij naar vrijheid, tenzij
om de onrechtvaardigheid te bestrijden
Wie slaaf is van zichzelf, kan zich
slechts vrijmaken door zich aan mij uit
te leveren.
Indie de arme tegen zichzelf zondigt,
duld ik bijwijlen, dat hij rijk worde tot
zijn grooter verderf.
Maar ook 1 wee den rijke, die zich aan
een arme bezondigt 1 Zijn rijkdommen
zullen, als een zwaar gewicht, hem neer
drukken in den afgrond, en zyn onrecht
vaardigheden zullen hem met ijzeren
ketenen vastklinkon aan zijn ondergang.
Neen I men zal waarlijk niet meer
spotten met God, als eenmaal zijn recht
vaardigheid zich openbaren zal 1
Ik zal iedereen vergelden volgens zijn
werken en men zal neervallen naar den
kant, waartoe men overhelde.
Sta dus op uit de slavernij, nu het nog
tijd is. Koop uwe zonden af door uw aal
moezen.
Geef, wat gij hebtdan zal u gegeven
worden, wat gij niet hebt.
Zalig hij, dia goed doet aan de zielen I
Zalig hij, die goed doet én aan het li
chaam én aan de ziel.
Wijs is hij, die goed weet te doen.
Hij, die zijn broeder diensten bewijst,
behartigt zijn eigen belangen.
Maar hij, die mijn priesters eert en
steunt, behartigt aller belangen, want
wat aan mijn priesters gedaan wordt,
wordt aan allen gedaan.
Wie meer ontvangen heeft, moet ook
meer geven. En wie mijn rechtvaardig
heid het ergst beleedigd heeft, moet myu
goedheid het meest eeren.
Ouderdomsrente
Om het belang der zaak laten wij
hier nog eens een overzicht volgen,
gegeven door het Arnh. Dgbl.
De bijzondere aandacht van al
onze arbeiders verdient zeker de
uitvoering van art. 369 der Invali-
diteits-wet-Talma. Geen ouden ar
beider of arbeidster mag de in dat
teruit, vooral tengevolge van kruis
bestuiving met minderwaardige
soorten. Voor het winnen van zaai
zaad is het daarom wel aan te beve
len een paar afgezonderd gelegen
akkers te kiezen. Maar ook dan nog
moet men het zaaizaad van tijd tot
tijd eens vernieuwen om voortdu
rend de hoogste oogsten van het
veld te halen.
Rogge is het graangewas bij uitne
mendheid op onze hooge, droge
zandgronden, tarwe wilde daar
vroeger niet best voort, en wordt,
als ze er thaus eens wordt gezaaid,
heel veel geroofd dooi’ de vogels,
die in het hout menigvuldig voor
komen.
In den loop der eeuwen heeft men
in de zandstreken een roggevarieteit
gekregen, die er volkomen in-,
heemsch is en betrekkelijk weinig
mest vraagt, maar, die dan ook kort
stroo met kleine aren en lichte kor
rels levert. In de negentiende eeuw,
waarin zoo oneindig veel verande-
ringen en verbeteringen op land
bouwgebied ziju ingevoerd, heeft
men veel soorten geteeld en alom
leeren kennen, die meer graan en
stroo leveren op hetzelfde veld en
daarom stellig meer aanbeveling
verdienen. Een der meest verbreide
en hoogst gewaardeerde variëteiten
is zeker de Petkuser rogge, dooi
den Heer Von Lochow geteeld en
gestadig meer veredeld.
Wie Petkuser rogge uitzaait in
het najaar, is in den beginne ge
woonlijk wel een weinig teleurge
steld. Deze variëteit toch blijft voor
den winter tamelijk kort en schijnt
dan niet veel te beloven. Eerst in
het voorjaar en dan nog niet eens
vroeg komt het tot volle ontwikke
ling, maar levert dan ook forsch
stroo, groote, goed gevulde aren en
zwaar graan. Zulk een goed rogge-
gewas onttrekt per H.A. aan den
grond 20 tot 30 Kg. kalk, 40 tot 50
Kg phosphorzuur, 80 tot 90 Kg.
Kali en 80 Kg. stikstof. Een afzon
derlijke kalkbemesting is in den
regel niet zoo heel erg noodig, maar
phosphorzuur, kali en stikstof mo
gen in geen geval worden vergeten;
vroeger moest men, bij gebrek aap
den noodigen stalmest soms nog
laat in den winter zaaien.
Thans kan men zijn rogge, dank
zij het gebruik van kunstmest, in
tijds aan den grond toevertrouwen.
Toch is het gebruik van stalmest
ook nu niet af te radenal moeten
we erkennen, dat de verhouding der
plantenvoedingsstoffen in den stal
mest voor rogge niet de gewenschte
is. Maar die stalmest kan door
kunstmest worden aangevuld, dat
geeft minder moeite en betere uit
komsten. Bij half stalmest zouden
we geven 500 Kg. Thomasslakken
en 500 Kg. Kainiet, bij enkel kunst
mest van ieder ongeveer 800 Kg.
Al deze meststoffen worden minstens
een paai’ weken voor het zaaien
goed ondergeploegd. Zoodra dan de
grond wat bezakt is, kan men met
zaaien aanvangen.
Wij zouden evenwel nooit iemand
aanraden den grond eerst al te hard
en te veelvuldig te eggen, zooals
hier en daar gebeurt om de boven
laag zoo fijn mogelijk te krijgen.
Laten we in het roggeland de krui-
melstructuur bewaren zoolang het
gaat, de rogge moet nog een gerui-
men tijd op het veld blijven staan,
en de bodem kan nog zoo gemakke
lijk dichtslaan door de regen en
sneeuw. Eén raad meenen we onze
landbouwers in het algemeen nog
te moeten gevenMaak uw zaaizaad
zoo zuiver mogelijk, verwijder liefst
alle onkruidzaden door scherp
trieuren, dan kunt ge tevens korrels
uitstrooien van gelijke grootte. Het
gewas zal er te gelijkmatiger om
worden en het wieden in het voor
jaar is wellicht overbodig. Daar
voor is trouwens immer tijd te kort.
Van de uitgezaaide Petkuser rogge
kan men enkele jaren achter elkaar
een goeden oogst verwachten. Zeker
evenwel gaat de productiviteit ach- artikel bedoelde rente ontgaan.
Wie vallen in de termen Aan
welke voorwaarden moeten zij vol
doen
De oudjes moeten op 3 December
a.s. den leeftijd van zeventig jaar
bereikt of overschreden hebben. Of
zij gehuwd of ongehuwd, alleenwo
nend zijn of inwonen bij hunne kin
deren, ofwel in een gesticht voor
ouden van dagen verblijven, doet
niets ter zake. Ook beslist niet ze
kere graad van behoeftigheid. Wie
in het genot eener rente gesteld
wenscht te worden, moet slechts
aannemelijk maken, dat hij of zij
in het tijdperk van 10 jaren onmid-
delijk voorafgaande aan de in wer
king treding van dit artikel (3 Dec.
a.s.) tot aan de vervulling van het
70ste jaar te zamen gedurende 156
weken gewerkt heeft tegen loon van
niet meer dan f 1200 per jaar.
De arbeid moet verricht zijn bin
nen Nederland. Arbeid buitenlands
komt slechts onder bepaalde voor
waarden in aanmerking.
De arbeid men lette daar wel
op behoeft niet in vasten loon
dienst te zijn verricht. Men voldoet
reeds aan de voorwaarde als men nu
eens een poosje gewerkt heeft bij A.
dan eens een tijdje bij B., een vol
gend jaar eens bij C. Nu eens in den
hooibouw bij D., dan eens geholpen
heeft in den oogst van een ander.
Als over dat 10 jarig tijdvak de 156
weken maar vol komen. Daarbij
dient men in het oog te houdendat,
al heeft men maar desnoods één dag
in de week gewerkt, die week toch
voor vol telt.
De aard van het werk komt er
niet op aan, indien maar tegen loon
gewerkt is.
Zoo komen dus ook in aanmer
king die zelf een klein boerderijtje
hebben, doch die in den oogsttijd of
zoo, wel eens enkele weken tegen
loon bij een ander werkten. Zoo
tellen ook voor de vrouwen de dagen
mee dat ze uit werken geweest zijn
voor een ander den wasch hebben
gedaan, uit bakeren zijn geweest,
als dienstbode of huishoudster ge
werkt hebben of uit naaien zijn ge
gaan bij een ander.
De propagandisten voor «Staats-
pensionneering”, die Talma’s wet
critiseerden, hebben dit alles wel
verzwegen, maar het is zoo.
Men moet voorts zooveel mogelijk
opgeven bij wien of bij wie men ge
werkt heeft. Die opgaven worden
natuurlijk gecontroleerd. De ouden
van dagen moeten hun geheugen
dus trachten op te scherpen. In de
meeste gevallen zal deze opgave vrij
gemakkelijk vallen. Familie en
vrienden kunnen bij het verzamelen
van die noodige gegevens wel ’n
handje helpen.
De bedoeling van den Minister is,
dat allen die aanspraak op een rente
kunnen doen gelden, op 3 Decejnber
a.s. hun eerste f2 of 1.50 aan het
postkantoor in ontvangst zullen
kunnen nemen. (Als man en vrouw
beiden in de termen vallen, ontvan
gen ze elk fl.50; man of vrouw
alleen daarentegen f 2.) Men zorge
dus spoedig de papieren in orde te
hebben. Weldra zal zich bij den
ouden van dagen wel een «tusschen-
persoon” aanmelden. Komt hij niet
spoedig, dan vervoege men zich bij
een van de daarvoor aangewezen
personen. In de bladen zijn hun
namen medegedeeld. Men kan ook
op het gemeentehuis informeeren.
Meestal zal men daar wel een van
de tusschenpersonen vinden.
Indien hij of zij die de rente
vraagt een geboorteakte, een
akte of een ander stuk, waaruit de
leeftijd blijkt, heeft, moet dat bij
De rogge is nog pas geoogst en in
de schuren opgereden en nu denkt
men er al weer aan deze vrucht te
gaan uitzaaien, want onze boeren
vooral die uit de zandstreken, weten
uit ondervinding, dat het zaaien der
rogge niet heel lang moet worden
uitgesteld, wil men ten minste van
dit gewas een flinken oogst halen
Het met leien belegde, zeer ver
waarloosde dak rust op een met een
muizentand versierde uitkraging.
Op den westgevel staat een open
vierzijdige klokkenstoel, op welks
spits een eeuvondig gesmeed ijzeren
kruis met haan is aangebracht.
Op den makelaar van de absis
(uiterste einde van het dak) staat
eveneens een gesmeed ijzeren kruis.
Het inwendige is gedekt met een
rondbogig houten tongewelf, gedra
gen op schinkels. De wanden zijn
gewit. De kapel, die geheel de vor
men der Laat-Gothiek vertoont,
dagteekent uit het einde der vijf
tiende of het begin der zestiende
eeuw (14501550),
In de kapel staat een eenvoudige
zeskante preekstoel, welks kuip
boogpaneelen vertoont. Hieraan is
een gesmeed ijzeren lessenaar beves
tigd, en dateert evenals de kansel
van omstreeks 1650.
Op den grond ligt een hardstee
nen grafzerk, blijken shet opschrift
van Pieter van Bernaige, schout van
Alfen, Baarle en Oh aam. (6)
1) Zie dr. Jan KalfDe Nederl. Monu
menten van Geschiedenis en Kunstle
deelDe voormalige Baronie van Breda,
A. Oostbeek, Utrecht 1912, blz. 15.
2) Zie Taxandria 1, blz. 129, v.v.
3) Kriiger Geschiedenis van het Bis
dom Breda, deel III, blz. 48.
4) Zie v. d. Aa Geschiedk. Beschrij
ving enz. blz. 121.
5) Kriiger Geschiedenis van het Bis
dom Breda, III, blz. 48.
6) Zie De Nederl. Monum. v. Gesch.
en Kunst, le deelBaronie van Breda,
blz. 17-18, blz. 14.
derlandsche volk aanZe zullen zóó
gaan optreden
Wat zal men er aan hebben Zul
len zij de zeer krachtige minderheid
tartend in de oogen zien of die min
zaam mede ter wille zijn Zullen zij
de geconcentreerde liberalen van
allerlei richting in ’t gevlei komen
en tegelijk de zestien socialisten tot
vriend en steun weten te houden
Zullen zij met een mr. Cort van
der Linden als leider en een mr.
Treub als tweede hoofdpersoon
«Staatspensioen en algemeen stem
recht” inderdaad ter beraadslaging
inleiden Zal men zulke politieke
acrobatische toeren te zien krijgen
Wie het weet hij zegge hetWij
voor ons zien met brandend ver
langen naar het nieuwe ministerieel
program uit, want hoe wij de zaak
van den politieken ruil van Juni
1913 ook bekijken, hij lijkt ons ’n
dwaze, ja een onverantwoordelijke
daad. De Belgen hebben sedert 1884
’n katholiek ministerie en maken
een schitterend figuur tegenover de
heele wereld. Bij iedere verkiezing
sedert dien tijd zegt het kiezers
korps wij weten wat we hebben en
willen geen andere stuurlui
Hier koerste het schip prachtig
in christelijke richting sedert 1908,
toch wilde Nederland «boven den
Moerdijk” wat anders Had men
hier het hoofd verloren
Wij verwachten dat ons land van
die ruilpartij niet veel pleizier zal
beleven! M.
»X iH»nr W